choroszy8

118

118

Rys. 5.28. Uchwyt z tuleją zaciskową:

1 - dwustronną do długich przedmiotów; 2 - korpus; 3 - nakrętka

Ograniczenia zakresu użytkowania nie mają mechanizmy samoosiujące z tulejami dzielonymi. Zakres mocowania w nich dochodzi do 4 mm. Spośród wielu rozwiązań konstrukcyjnych tych elementów rozsuwnych największe zastosowanie mają tuleje dzielone z wymiennymi wkładkami (rys. 5.29). Składają się one z trzech części rozpieranych sprężynami i połączonych w całość za pomocą pierścieniowej sprężyny 1. Ustalają one i zamocowują przedmiot, zmniejszając średnicę otworu w wyniku nasuwania stożkowej powierzchni korpusu uchwytu na zewnętrzną powierzchnię tulei.

Podobnie działają mechanizmy samoosiujące, w których tuleje dzielone

Rys. 5.29. Tuleja zaciskowa dzielona z wkładami wymiennymi

składają się z kilku lub kilkunastu płytek połączonych ze sobą gumą (rys. 5.30a) lub płaskimi sprężynami (rys. 5.30b). Guma lub sprężyna podczas zamocowania przedmiotu zostaje ściśnięta, w czasie natomiast odmo-cowywania rozsuwa płytki do położenia początkowego. Do tej samej grupy rozwiązań konstrukcyjnych zaliczamy również mechanizmy samoosiujące, w których tuleję dzieloną stanowią sprężyny krążkowe (rys. 5.31).

Pod wpływem siły osiowej wywołanej nakrętką 3 zostaje spłaszczony naciskiem podkładki 2 pakiet sprężyn 1, przez co zwiększa się ich średnica zewnętrzna, a zmniejsza wewnętrzna. W ten sposób przedmiot jest równocześnie osiowany i mocowany. Sprężyny krążkowe mogą być pełne (rys. 5.32a) lub rowkowane (rys. 5.32b). Sprężyny rowk;-wane nastręczają większe trudności wykonawcze, lecz przy ich zastosowaniu potrzebna jest mniejsza siła docisku. W porównaniu z wcześniej omówionymi tulejami dzielonymi, sprężyny krążkowe charakteryzują się mniejszym, bo od 0,1 do 0,2 mm zakresem zaciskania i większą dokładnością ustalenia poosiowego.

Z innych rodzajów tulei zaciskowych sprężynujących należy wymienić tuleje cienkościenne, które osiują i zamocowują umieszczone w nich przedmioty w wyniku sprężystego odkształcenia ścianek. Odkształcenie to powoduje masa zaciskowa zwana h; -droplastykiem. Ma ona konsystencję galaretowatą, a podgrzana staje się płynna. Mcż-