choroszy7

167

Rys. 5.126. Trzpień frezarski z chwytem stożkowym 7 : 24

walcowej o znacznej długości, ponieważ odpowiada ona długości konsoli frezarki poziomej. Na tej części osadza się w odstępach, jakie wymagają okoliczności, jeden lub kilka frezów, ustalając te odstępy za pośrednictwem pierścieni dystansowych. Również na części walcowej osadza się tuleje obracające się wraz z trzpieniem w okularach przesuwanych po górnej belce frezarki.

Trzpienie zabierakowe (rys.

5.127) różnią się od trzpieni fre-zarskich tym, że część walcowa jest w nich krótka. Osadza się na nich frezy walcowo-czołowe i ustala za pomocą śruby, której główka chowa się w pierścieniowej czę-    ^Rys' ⁵-¹²⁷- ^TrzP^ień zbierakowy

ści otworu frezu. Moment obrotowy przenosi się za pośrednictwem dwu występów wchodzących w rowki na czołowej płaszczyźnie frezu. Spłaszczenia części cylindrycznej trzpienia służą do przytrzymywania w czasie, gdy się go zakłada lub zdejmuje. Zarówno chwyty o małej, jak i o dużej zbieżności znajdują zastosowanie w trzpieniach zabierakowych.

Do środkowania i zaciskania frezów trzpieniowych z chwytami walcowymi służą omówione wcześniej oprawki zaciskowe. Moment pochodzący od siły skrawania nie może być zbyt duży, ze względu na możliwość obracania się walcowego chwytu w tulejce.

Niekiedy jest konieczne, aby w czasie obróbki przedmiotu narzędzie było prowadzone. Funkcję tę muszą spełniać przede wszystkim uchwyty wiertarskie i wytaczar-skie. Jako elementy prowadzące narzędzia stosuje się wówczas tulejki.

W uchwytach wiertarskich do prowadzenia i ustalania narzędzi lub tylko do ich prowadzenia najczęściej znajdują zastosowanie znormalizowane tulejki stałe (rys. 5.128) i wymienne (rys. 5.129). Tulejki stałe zarówno bez kołnierza, jak i z kołnierzem wprowadza się do uchwytów wtedy, gdy w danej operacji posługuje się jednym narzędziem. Posługiwanie się tulejką z kołnierzem jest wskazane, gdy:

a)    czoło kołnierza ma służyć jako powierzchnia stykowa do zderzaka osadzonego na narzędziu,

b)    tulejkę wciska się w korpus wykonany ze stosunkowo miękkiego materiału, a kołnierz zapewnia pewniejsze osadzenie tulejki w korpusie,