choroszy55

355

w chwili oparcia tulejki obrotowej 2, osadzonej w korpusie głowicy 1, na tulejce prowadzącej, umieszczonej w płycie uchwytu 3. Dalszy ruch posuwowy wrzeciona 4 przenosi się przez osadzony w nim trzpień 5 na ukośny wpust 6, który przesuwając się w ukośnym kanale noża 7 powoduje jego ruch posuwowy. Wzajemne położenie korpusu 1 i trzpienia 5 ustala kołek 8, który równocześnie wyznacza maksymalny skok noża. Żądane wielkości skoku określają nakrętki 9. Przy ruchu wrzeciona ku górze sprężyna 10 tak długo dociska korpus 1 do płyty 3, aż nóż wróci do położenia wyjściowego. Do wytaczania rowków w otworach dużych stosuje się głowice, w których nóż jest osadzony w promieniowo przesuwanym suwaku (rys. 16.25). Napęd suwaka pochodzi od ruchu wrzeciona obrabiarki.

Rowki pod pierścienie osadcze i uszczelniające mogą być również wykonywane frezami piłkowymi lub krążkowymi za pomocą frezowania planetarnego z zastosowaniem interpolacji kołowej na frezarkach, frezarko-wytaczarkach i centrach obróbkowych.

16.8. OBRÓBKA OTWORÓW STOŻKOWYCH

Krótkie otwory stożkowe o średnicach nie przekraczających 80 mm można wykonać za pomocą pogłębiaczy. Otwory o małych średnicach i długich powierzchniach wykonujemy za pomocą rozwiertaków stożkowych. Niezbędna ich liczba jest związana ze zbieżnością otworów. Rozróżniamy trzy zasadnicze możliwości:

a)    otwory mają małą zbieżność i małą średnicę, tak że objętość materiału przeznaczonego do obróbki jest niewielka - np. w otworach pod kołki stożkowe o zbieżności 1:50,

b)    są znaczne wymiary znormalizowanego otworu i znaczna jest również objętość materiału przeznaczonego do obróbki, ponieważ wstępny otwór ma kształt cylindryczny - np. w gniazdach: metrycznych lub Morse* a,

c)    główny zarys nadajemy otworowi stożkowemu przez inny sposób obróbki, np. za pomocą toczenia lub wytaczania, rozwiertaka zaś zamierzamy użyć jedynie do kalibrowania otworu - np. w otworach o zbieżności 1:30 wewnątrz rozwiertaków nasadzanych.

W pierwszym i trzecim przypadku do wykonania stożkowego otworu wystarczy pojedynczy rozwiertak, w drugim musimy użyć kompletu złożonego zazwyczaj z trzech sztuk: rozwiertaka wstępnego, zdzieraka i rozwiertaka wykańczającego. Pierwszy z kompletu rozwiertak wstępny (rys. 16.26a), ma proste zęby, które są podzielone na swej długości na szereg ząbków prawozwojowym rowkiem, przebiegającym pod dużym kątem w poprzek zębów głównych. Rozwiertak taki pozostawia po obróbce stopniowy otwór cylindryczny (rys. 16.27b). Drugi z kolei w komplecie, ździerak stożkowy (rys. 16.26b), ma zęby również podzielone na ząbki poprzeczne przez lewozwojo-wy rowek o prostokątnym przekroju, o skoku jeszcze mniejszym niż w rozwiertaku wstępnym. Otwór, jaki pozostawia po sobie zdzierak (rys. 16.27c), przybiera kształt bowy z krawędziami przebiegającymi skośnie. Stożkowe rozwiertaki wykańczające