Depresja u dzieci i mlodzieży 9 (91)

odpowiedzialnym i zdolnym do wybierania tego, co najlepsze dla niego. Nie chodzi o to, aby czynił jedynie to, co mu się podoba, tak na łonie rodziny, jak poza nią. Nie pomoże mu również to, że dorośli, a zwłaszcza rodzice, przestaną się o niego niepokoić. Zainteresowanie i troska o wszystkie problemy jego rozwoju muszą dalej trwać, lecz nie mogą przeszkodzić w tym, że sam będzie zgłaszał swoje własne inicjatywy. Człowiek nie uczy się odpowiedzialności tylko z wiekiem, istnieją bowiem dorosłe osoby, które nie są odpowiedzialne. Ludzie uczą się być odpowiedzialni, gdy znajdują się w sytuacjach, w których to oni muszą podjąć decyzję i muszą ponosić konsekwencje swoich czynów. To ich czyni silnymi wobec zagrożeń życiowych.

■ 7.4. Osoba asertywna

Świat, w którym żyjemy, oczekuje od ludzi, by potrafili działać, byli asertywni, zdolni do podejmowania właściwych decyzji, umieli stanowczo wyrażać swoje opinie. Profil osoby asertywnej mógłby być następujący:

>    umie mocno wyrażać swoje uczucia, pragnienia i opinie;

>    w sposób systematyczny pokonuje pojawiające się przed niąproblemy;

>    pracuje w sposób uporządkowany;

>    gotowa jest do współpracy;

>    postrzega swoje wydarzenia życiowe całościowo;

_>    zdolna jest do znoszenia frustracji;

>    czuje się zrealizowana.

Osoba asertywna usiłuje być odważna, usiłuje stawić czoła przeciwnościom życia i stara się je przezwyciężyć. Wie, że to, co określa nasze uczucia względem wydarzeń naszego życia, to znaczenie, które im nadajemy.

Osoba odważna umie działać w sposób odpowiedni i nie buntuje się przeciwko temu, na co nie ma już lekarstwa — stąd wydarzenia życiowe (life events), szczególnie „porażki”, nie stanowią dla niej sytuacji, które mogą wywoływać stres.

Osoby nieasertywne natomiast zwykły doświadczać napięcia czy strachu w sytuacjach społecznych, ponieważ czują się bardzo niepewne i niezdolne do podjęcia decyzji. Stąd właśnie bierze się wielkie znaczenie treningu asertywności.

Jak kreować „ odwagę” u osób depresyjnych?

>    pomagając im zdobyć wewnętrzną siłę;

>    pielęgnując umiejętności kontaktów międzyludzkich;

>    oferując im wsparcie;

>    powiększając repertuar informacji zwrotnych, służących dostosowaniu;

>    wsłuchując się w możliwe rozwiązania ich problemów;

>    czyniąc użytek z osobistego doświadczenia;

>    pomagając im stawić czoła przeciwnościom;

>    przyzwyczajając je do tego, aby stawiały czoła „małym dramatom' żyda, żeby uniknąć tego, iż staną się one tragediami.

181 □