Document (26)

Ze względu na przeznaczenie wyrobiska dzieli sie na:

a. ) Wyrobiska poszukiwawczo-rozpoznawcze

b. ) Wyrobiska udostępniające otwierające dostęp do złoża i umożliwiające jego górniczą eksploatację.

W kopalniach podziemnych będą to wyrobiska łączące złoże z powierzchnią terenu.

W kopalniach odkrywkowych wyrobiska odkrywające złoża kopaliny użytecznej przez zdjęcie nakładu czy warstw naległych.

Wyrobiska udostępniające wykonuje się prawie wyłącznie w skałach płonnych, a złoże tylko przecinają.

Wśród wyrobisk udostępniających wyróżniamy: sztolnie, szyby, przecznice główne i połowę, sztolnie.

c. ) Wyrobiska przygotowawcze mają za zadnie przygotowanie złoża do najbardziej korzystnego sposobu wybierania. Wyróżnia się wyrobiska przygotowawcze główne, dzieląc udostępniany pokład na piętra i pole eksploatacyjne (chodniki poziomowe, piętrowe, główne wentylacyjne, międzypoziomowe pochylnie i upadowe) oraz wyrobiska przygotowawcze drugorzędne (rozcinakowe) dzielące pole eksploatacyjne na pola wybierania i filary ( chodniki wybierkowe, powierzchniowe).

d. ) Wyrobiska wybierkowe (eksploatacyjne) maja za zadnie eksploatację złoża. Wśród tych wyrobisk wyróżnia się: ubierki, zabierki (w których dokonuje się wybierania kopaliny użytecznej, i które po jej wybraniu ulegają likwidagi).

e. ) Wyrobiska specjalne (specjalnego przeznaczenia) wśród nich wyróżnia się: komory hołd, zajezdnie lokomotyw, warsztatów, dworca osobowego, czyszczenia wózków.

Okres istnienia tych wyrobisk jest różny, np. wyrobisko udostępniające istnieje przez długi czas, niejednokrotnie równy okresowi istnienia kopalni.

Wyrobiska przygotowawcze mają charakter krótkotrwały i ich użytkowanie ogranicza się do czasu wyrabiania określonego pola eksploatacyjnego, dla którego zostały wykonane. Jeszcze krótszy jest czas użytkowania wyrobisk przygotowawczych drugorzędnych. Wyrobiska wybierkowe mają najkrótszy okres użytkowania. Dla ścian wynosi on kilka miesięcy, dla zabierki zaledwie kilka dni.

Ze względu na kształt i wielkość wyrobisk górniczych dzieli sie ie na:

a. ) Wyrobiska korytarzowe wszelkie wyrobiska udostępniające i przygotowawcze. Ich przekrój poprzeczny jest mały w stosunku do jego długości. W kopalniach węgla wysokość wyrobisk korytarzowych powinna wynosić 1,6 m. Do wyrobisk korytarzowych zalicza się: szyby, szybiki, sztolnie, przecznice oraz chodniki.

b. ) Wyrobisk komorowe stanowiące obszerne wyrobiska górnicze cechujące się dużym przekrojem poprzecznym w stosunku do jego długości. Najczęściej są to wyrobiska górnicze specjalnego przeznaczenia, których przekrój poprzeczny i długość uzależnione są od liczby oraz wymiarów zainstalowanych na nich maszyn i urządzeń, a ponadto od wyznaczonych- przepisami odstępów ruchowych między samymi urządzeniami oraz urządzeniami i obudową. Za typowe komory uważa się wyrobiska o przekroju powyżej 20 rrr. Zalicza się do nich: podszybia, komory maszynowe, elektryczne warsztaty dołowe, itp.

c. ) Otwory wiertnicze wykonuje się je w celu:

-poszukiwawczym i rozpoznawczym

-eksploatacyjnym-dla-wydobywania ropy naftowej, gazu ziemnego, wód mineralnych, soli, siarki

-technicznym w kopalniach podziemnych

Przez otwór wiertniczy rozumie się wyrobisko cylindryczne wykonane w skorupie ziemskiej metodami wiertniczymi. Wiercenia stosowane sa_ szeroko przy poszukiwaniach i rozpoznawaniu złóż. Stanowią jedyny możliwy sposób odsłonięcia złoża w przypadku głębokiego zalegania lub grubej warstwy nakładu i poziomego zalegania warstw. W kopalniach podziemnych wykonuje się otwory wiertnicze dla celów technicznych związanych z udostępnianiem i eksploatacją złoża, a więc otwory zsypne, wentylacyjne, odwadniające, rurowe, kablowe itp. Wiercenia wielkośrednicowe (oś od 0,6-0,8 m)

11