2906543678

26

Ze względu na niską jakość gleby, przeważnie V i VI klasy (69,6% powierzchni uprawnej), efekty produkcji roślinnej są stosunkowo niskie, a główny nacisk jest położony na rozwój hodowli.

W strukturze upraw przeważają zboża, głównie żyto, owies i pszenica jara, których łączny areał wynosił w 1978 r. 43,0% ziem ornych. Na drugim miejscu znajdują się uprawy pastewne, głównie saradela, koniczyna i lucerna (25,6% areału), a na trzecim okopowe (ok. 90% ziemniaków i 10% buraków pastewnych), pod którymi znajdowało się 19,9% ziem ornych. Zwraca uwagę duży udział lnu (2,4%) i gryki (ok. 4%). Ugory i wieloletnie odłogi zajmowały stosunkowo małą powierzchnię (120 ha, tj. 4,7% ziem ornych).

Rolnictwo wigierskie charakteryzuje się bardzo niskim wyposażeniem w nowoczesny sprzęt rolniczy i niskim nawożeniem mineralnym. Średnio na traktor przypada 107,2 ha gruntów ornych, a na snopowiązałkę 206,1 ha. Nawożenie tylko w trzech spośród 16 wsi przekracza 200 kg/ha użytków rolnych, przy czym jest ono w około 30% zużytkowane na trwałe użytki zielone. Biorąc pod uwagę wymienione czynniki nie można się dziwić, że wydajność roślin uprawnych jest bardzo niska (tab. 7).

Stosunkowo dobrze natomiast jest rozwinięta hodowla, w której widzi się szansę poprawy wyników gospodarowania, co — biorąc pod uwagę warunki przyrodnicze — jest słuszne. Średnio na gospodarstwo przypada: 4 krowy, 7 świń, 1 owca i 1 koń. Łączna obsada inwentarza w sztukach dużych na 100 ha użytków rolnych wynosi dla całego badanego terenu 78,4, przy bardzo dużej rozpiętości między poszczególnymi wsiami — od 66,3 w Czerwonym Krzyżu do 118,2 w Leszczewku i Starym Folwarku. Wydaje się, że duże znaczenie w rozwoju hodowli ma łatwość zbytu jej produktów, we wszystkich bowiem wsiach oddalonych od szos pogłowie inwentarza jest znacznie niższe.

Zasoby siły roboczej w rolnictwie badanego obszaru wynoszą — biorąc pod uwagę jedynie osoby pełnozatrudnione w wieku produkcyjnym — 950 osób, tj. 26,4 osoby na 100 ha użytków rolnych. Przeliczając natomiast udział młodocianych, osób starszych i ludzi częściowo zatrudnionych poza rolnictwem (Urban 1973) uzyskuje się wyższe wartości — 1455,9 osób pełno-zatrudnionych, czyli 40,4 osoby na 100 ha użytków rolnych. Szacunek ten wydaje się lepiej odzwierciedlać stan rzeczywisty, obserwowany w trakcie szczegółowych badań terenowych. Dane powyższe wskazują, że poza kilkoma wsiami (Czerwonym Krzyżem, Gawrychrudą i Leszczewkiem) zasoby siły roboczej są w całości wykorzystane na miejscu. Dotyczy to zarówno mężczyzn, jak i kobiet, przy czym rola tych ostatnich — w związku z rozwojem hodowli — stale wzrasta.

Wyniki gospodarki rolnej badanych wsi, przedstawione w postaci 4 wskaźników: produkcji globalnej, produktywności ziemi, tj. produkcji roślinnej, produkcji globalnej i produkcji roślinnej w przeliczeniu na jednego pełnozatrudnionego w cenach porównywalnych (Urban 1973), są zawarte w tabeli 8.

Produkcja globalna w przeliczeniu na hektar użytków rolnych kształtuje się