DSC00217 (21)

Tarcie wpływa na kierunek ruchu powietrza, gdyż układ równowagi sił wynji, z równowagi trzech sił: siły gradientu ciśnienia, siły Coriolisa i siły tarcia (ry*. (,!⁴ Nie mogą one leżeć na jednej prostej, ponieważ siła Coriolisa musi być prostopad[ do siły tarcia zewnętrznego i zarazem do wektora prędkości ruchu.

Wiatr przyziemny („dolny", geotryptyczny), na który oddziałuje tarcie, pr/*^ na izobary tworząc z nimi kąt a 20 -45°; powietrze przemieszcza się w kierunki ciśnienia niższego. Prędkość wiatru dolnego jest mniejsza od prędkości w latu, geostroficznego. Nad lądem prędkość wiatru stanowi koło 40 - 75% prędkoią wiatru geostroficznego, a kąt awynosi około 45°, nad morzem odpowiednio okofc 75% i 20°.

Tarcie wewnętrzne wzrasta, gdy zwiększa się chwiejność atmosfery i pionem* wymiana powietrza. Dlatego w ciągu dnia, gdy chwiejność powietrza rośnie, wiab przy ziemi nasila się i zmienia kierunek, zbliżając się do wiatru geostroficznego (gradientowego).

Rys. 6.6. Rozkład sił, kształtujących zrównoważony ruch geotryptyczny (wiatr dolny); G — §!? poziomego gradientu ciśnienia, C — siła Coriolisa, T, — siła tarcia zewnętrznego, T„ — siła tar⁰® wewnętrznego (zgodna z różnicą prędkości wiatru gradientowego i geotryptycznego) I T“T,+

V — prędkość wiatru gradientowego, v — prędkość wiatru geotryptycznego