DSC01563

.główne

.‘.poboczne

epizodyczne    ~

postaci ze względu na Ich sposób kreowania przez autora:

• postać-osobowcść-.    —    -    ¹ '

o może to byco typ - stały niezmienny zespól cech np. skąpiec, marzyciel, świętoszek o ^ może by Co    ukazany wszechstronnie i dynamicznie - charakter

- postać—schemat - twór niezindywiduaiizowany, nie rozbudowany psychologicznie, wyposażony* jedynie w imię

Procesy którym podlegała postać literacka od drugiej połowy XZX w.:

•redukcja - polegała albo na jednostronnym „uzewnętrznianiu", tj. koncentracji na procesach psychicznych narratora pierwszoosobowego lub bohatera prowadzącego, albo wręcz przeciwnie - na zewnętrznym tylko oglądzie niektórych lub wszystkich postad (behawioryzm - ujmowanie rzeczy jako względnych) •relatywizacja - przejawiała się jako niepełna wiarygodność wiedzy o postad dostępnej narratorowi czy bohaterowi prowadzącemu, a także niezgodność informacji pochodzących od kilku narratorów kreowanych

•dezintegracja - (pozbawienie spójności) postad, prowadziło do niej łączenie w niej postaw 1 działań równocześnie czy następczo z sobą sprzecznych lub zaskakujących, niezrozumiałych na grundę potocznej wiedzy psychologicznej, a nie umotywowanych inaczej przez narratora.

•degradacja - (obniżenie) wreszde postad powieściowej - połączona-z jej redukcją - polegała na tym, ze .* została ona podporządkowana Innym celom artystycznym: stała się tylko substratęm dla ukazania uniwersalnych procesów i mechanizmów psyihiki, składnikiem parabolicznego modelu sytuacji człowieka w świede, lub tworzywem eksperymentu formalnego.    __.

postać literacka - fikcyjna osoba występująca w świede przedstawionym dzieła literackiego sposoby budowania postaci

•metoda pośrednia - podawanie informaq'i, z których można wywnioskować właściwośd postad (biografia retrospektywna postad, jej wygład zewnętrzny - ale traktowany tym razem Jako manifestacja cech wewnętrznych, zwyczaje 1 czynnośd powtarzalne, otoczenie przedmiotowe, działania, wypowiedzi, a* zwłaszcza przeżycia wewnętrzne)

•metoda bezpośrednia - nazywanie wprost właśdwośd postad. Pochodzące od narratora autorytarnego -niekwestionowane. Pochodzące od innego narratora lub postad - może być fałszywe w konfrontacji z pośrednim. Składa się na nie wiek, płeć, sytuacja rodzinna, zawodowa, społeczna, wygląd - zewnętrzny, nazwanie i-ocena cech osobowośd

aktant - abstrakcyjny wzór postad (nadawca, przedmiot, odbiorca, pomocnik, .podmiot, przeciwnik/na sama postać może spełniać funkcje różnych aktatnów

artykuł Kuzmy - postać jest chwytem literackim, jest to po prostu podmiot. Imię własne, nie ma żadnych właśdwośd, stwarzany jest dopiero przez działanie

funkcja postaci:

_relaęje postad z innymi postadaml i aspektami dzieła literackiego

_funkq’e w dziele np powiernika, rezonera, narratora przedstawionego

_substrat określonej jakośd emotywno-waloryzacyjnej (tragizm, komizm, groteskowość itp.)

Formy w których bohater występuje jako sensowna całość (Bachtin)

. l/Czyn oraz spowiedź rachunek sumienia

2, auto biografia

Tawantumiczo-heroiczny

?społeczno-obyczajowy

3, autor i bohater liryczny

4, charakter jako forma współzależnośd między autorem i bohaterem

7ldasyczny 7roman tyczny

5, typ jako współzależnośd między autorem 1 bohaterem 6J£ywot

12.0bieg» literackie

19