DSC00987 (14)

254 System instytucjonalny Unii Europejskiej

Istotne były propozycje w odniesieniu do systemu ważenia głosów w Radzie Ministrów. Zrezygnowano z zasady większości potrójnej na rzecz podwójnej. Pod uwagę należałoby brać koalicję co najmniej 55% państw reprezentujących co najmniej 65% populacji UH. Do zablokowania decyzji potrzebnych byłoby co najmniej 45% państw lub ponad 35% mieszkańców z co najmniej 4 krajów. Postanowiono także, iż w kwestiach szczególnie drażliwych większością kwalifikowaną byłoby 72% państw reprezentujących co najmniej 65% ludności. Przyjęto także niezapi-sane w Traktacie rozwiązanie, tzw. wentyl bezpieczeństwa, oznaczający, iż w sprawach wyjątkowo trudnych państwa stanowiące 26,5% ludności mogłyby blokować decyzję przez okres 12 miesięcy. W tym czasie powinny toczyć się negocjacje. Taki .hamulec bezpieczeństwa" miałby funkcjonować do 2014 roku¹". Traktat zmienia też sposób powoływania Przewodniczącego Komisji, który w przyszłości miałby być wybierany, na podstawie propozycji Rady Europejskiej, przez Parlament Europejski większością członków wchodzących w jego skład. Rola Przewodniczącego Komisji w strukturze wewnętrznej tego organu zwiększyłaby się w związku z przyznaniem mu prawa do żądania rezygnacji członka Komisji

W kwestii PE uzgodniono, że liczba deputowanych nie mogłaby przekroczyć 750, n minimalna reprezentacja dla każdego państwa nic byłaby mniejsza niż 6 deputowanych, natomiast maksymalna nie przekroczyłaby 96. Traktat nie zmienia właściwie kompetencji Parlamentu Europejskiego, kładzie natomiast nacisk na jego funkcję prawodawczą, którą nadal dzieliłby z Radą Ministrów. Procedura współdecydowania Parlamentu Europejskiego z Radą Ministrów stałaby się „podstawowi)" procedurą prawodawczą (Traktat określa ją jako zwykłą procedurę ustawodawczą). W szczególnych wypadkach określonych w Traktacie akty prawne wydawane byłyby nie tylko przez Radę Ministrów z udziałem Parlamentu Europejskiego, ale i przez Parlament Europejski z udziałem Rady Ministrów, zgodnie ze szczególnymi procedurami ustawodawczymi. Tkaktat zwiększa także inne kompetencje Parlamentu. Przede wszystkim Parlament Europejski zyskałby prawo składania propozycji zmiany traktatu oraz wyrażania zgody na decyzje Rady o niezwoływaniu Konwentu, lego uprawnienia budżetowe, które dzieliłby z Radą Ministrów, miałyby objąć wszelkie wydatki Unii. Patłament Europejski mógłby także zatwierdzać decyzje Rady, które obecnie podejmuje ona samodzielnie, dotyczące np. podjęcia wzmocnionej współpracy, wykorzystania klauzuli elastyczności czy rozszerzenia zakresu stosowania prawa zgodnie z Traktatem Parlament Europejski otrzymałby także prawo wyboru Przewodniczącego Komisji

Spośród innych zmian instytucjonalnych, które mogą być odczytane jako krok w stronę redukcji deficytu demokracji, można wyróżnić propozycję wzmocnienia pozycji parlamentów narodowych, które powinny mieć prawo do informacji (o projekcie aktu i jego zmianach) równocześnie z ustawodawcą unijnym, parlamenty powinny mieć również, prawo do zgłaszania uzasadnionych opinii na temat sprzeczności projektu aktu prawnego z zasadą pomocniczości¹¹.

Traktat konstytucyjny nie wszedł w tycie w wyniku odrzucenia go w referendach przez Francję i Holandię w 2005 roku. Sytuacja, która w związku z tym zaist niała, była sytuacją zawieszenia. MożJiwe były różne rozwiązania tego problemu: ■ kolejne traktaty akcesyjne: jeśli U E nadal będzie rozszerzać się na kolejne km je. podjęta zostanie decyzja o wprowadzaniu reform równolegle do tych rozszerzeń (może to dotyczyć np. Chorwacji, Czarnogóry czy T\ircji);

•    kolejny traktat rewizyjny, oznaczałoby to podjęcie działań podobnych do tych, które doprowadziły do uchwalenia Tkaktatu konstytucyjnego. Punktem wyjść u nowego rozwiązania byłby z pewnością sam Traktat konstytucyjny

•    reforma „punktowa* przed ewentualnym przyszłym (i nieprędkim) przyjęciem kompleksowej reformy możliwe jest wprowadzenie zmian w tych obszarach, w wypadku których dla ich zastosowania nie jest wymagane zwoływanie konie rencji; są to przede wszystkim zmiany w obszarze międzyrządowym:

•    zróżnicowany status członkostwa UE: wprowadzenie różnych statusów praw nych poprzez stworzenie grupy państw, które zaakceptowały Ikuktat konstytucyjny. i tej grupy, która odrzuciła traktat: grupa państw, które nie ratyfikowały Traktatu konstytucyjnego, związana byłaby traktatami w obecnym brzmieniu: ta forma nie była nigdy oficjalnie rozważana, ale pojawiła się w opracowaniach naukowych:

» Europa wielu prędkości: oznaczałoby to budowanie przez część krajów członkowskich odrębnej współpracy w dziedzinach Ulotnych dla przyszłości"

W dyskusji na temat przyszłości propozycji, które /nalazły się w Trakutclt konstytucyjnym, glos zabrał między innymi Parlament Europejski. Ok/rtfono priorytety, które należy zachować w przyszłych rozwiązaniach £prz«>jwiuno się wyrywkowemu wdrażaniu części ogólnego porozumienia konstytucyjnego, jak również, ustanawianiu grupy izw. twardego jądro, jako sposobił obchodzenia pro ceou konstytucyjnego. Z drugiej strony wyrażono poparcie dla „mających demokratyczny charakter ulepszeń procedur instytucjonalnych, któfr można przyjąć ru

" TtungniamaUtmnMiąw fóarmiJouUlWcw'fcMKOwyiti »W-p«it«aipi<oiri»»««a—||S «W. ..

I H*rtć.(. Mik. A WułPłMWiiiitJ, OmM luku** Kśm0ylMiptmpki op m » M ° ibkicm.* 21 24