DSC03530 (4)

Ryc. 3. Przedmioty z obrębu pracowni nr 1 w warstwie IV.

<,;rr-7~~, -r i | td.

O? :    _ U H TV)

domyślać się w niej jamy mieszkalnej, zaś wydobycie z niej około */& ilości zawartości całego skupiska pozwalają określić ją jako dom grzebiennika.

W bezpośrednim sąsiedztwie domostwa znajdowała się jama wędzarska (58) i jama zawierająca palenisko (57), tworzące razem ściśle związany zespół.

Nie udało się ustalić funkcji pozostałych jam (59 i 84). W południowej strony jamy mieszkalnej znajdował się placyk nie naruszony żadnymi wkopami posiadający przeszło 25 m² powierzchni, w obrębie którego znaleziono większość odpadów i półwytworów. Fakt ten zdaje się świadczyć o tym, że produkcja grzebiennicza odbywała się przede wszystkim na powietrzu w bezpośrednim sąsiedztwie domu. W procesie produkcji odpady z poroża ulegały znacznemu rozrzutowi wpadając w jamy otaczające wspomniany placyk {ryc. 3).

Zawartość pracowni zestawiliśmy w tablicy 1 a bliżej scharakteryzu-\ jemy w dalszej części naszych rozważań.

b.    Warstwa III

Warstwę III tworzy ciemnoszara próchnica z dużą ilością węgielków drzewnych i przepalonych kamieni, wyklinowująca się na arach 211 i 212.

Z warstwą III łączy się kilka jam i palenisk a także dom kowala na arze 212. Na pograniczu arów 214/215 wystąpiło duże skupisko przedmiotów, surowca, półwytworów i odpadów z poroża liczące 8910 sztuk {ryc. 4). W bezpośrednim sąsiedztwie skupiska stwierdzono tylko istnienie paleniska nr 30, a nieco dalej palenisk oznaczonych nr 31 i 32, łączących się .— być może — z istnieniem w tych miejscach urządzeń mieszkalnych. Skupisko odpadów identyfikowane przez nas z miejscem produkcji zajmowało około 30 m². Południowa część pracowni pozostała nie wyeksploro-wana, gdyż wykraczała poza obręb wykopu. Zawartość skupiska zestawiliśmy w tablicy 1 a scharakteryzujemy ją w dalszej części pracy.

W obrębie pracowni, obok przedmiotów z poroża i kości, znaleziono trzy noże żelazne, kilkanaście gwoździ i nitów, okucie wiaderka, kilkanaście bliżej nieokreślonych przedmiotów żelaznych, parę żużli, ozdobę z brązu, kilka ścinków blachy miedzianej, paciorki szklane i z krwawnika, osełki kamienne oraz przęśliki gliniane i kamienne. Na szczególną uwagę źa-sługuje waga z brązu. Na koniec należałoby wymienić kilka tysięcy ułam-ków naczyń i kości zwierzęcych.

c.    Warstwa II

Mianem warstwy II określono szarą próchnicę ze spalenizną, grudkami gliny i przepalonymi kamieniami występującą na całym wykopie. Należy z nią łączyć kilka jam i palenisk oraz dom oznaczony nr 1, należący zapewne do kowala (ar 211/212). Na pograniczu arów 214/215, między paleniskami 8, 9, 10 i 28 znajdowało się olbrzymie skupisko przedmiotów, surowca, półwytworów i odpadów z poroża liczące 19 399 sztuk (tabl. 1),

215