DSCN0405

Ze względu na rozsył strumienia światła przy oświetleniu zlokalizowanym rozróżnia się 5 sposobów oświetlenia, a mianowicie: a — oświetlenie bezpośrednie, b — przeważnie bezpośrednie, c — rozproszone, d — przeważnie pośrednie i e — przednie (rys. 21).

Sposób a zapewnia równomierne oświetlenie powierzchni, bez cieni i zabezpiecza przed olśniewaniem spowodowanym przez promienie ze źródła i odbicia.

Sposób b zapewnia odbicie kierunkowe od powierzchni do oka.

Sposobem c uzyskuje się światło skierowane na powierzchnię pod małym kątem. Długie cienie. Nierówności powierzchni powodują długie cienie, a odbite promienie nie trafiają do oka.

Sposób d dzięki wielopowierzchniowej oprawie źródła światła zapewnia równomierną jaskrawość całej powierzchni i jeżeli na świecącej płycie oprawy znajduje się przedmiot, powoduje odbicie do oka obrazu tego wzoru.

Sposób e przy źródle rozpraszającym umożliwia prześwietlenie przedmiotu.

Dzięki oświetleniu zlokalizowanemu uzyskujemy duże natężenie światła w miejscu pracy (np. lampa biurkowa) przy małym zużyciu prądu, lecz najbliższe otoczenie jest dużo słabiej oświetlone. Z tego powodu stosowanie wyłącznie oświetlenia miejscowego w zakładach pracy jest niedopuszczalne.

Oświetlenie ogólne daje należytą równomierność natężenia światła w całym pomieszczeniu, lecz wymaga zainstalowania żarówek o dużej mocy, a co za tym idzie dużego zużycia energii elektrycznej.

System oświetlenia ogólnego lokalizowanego polega na nierównomiernym rozmieszczeniu źródeł światła, lecz możliwie zbliżonych do miejsc pracy, przez co uzyskuje się dostateczną równomierność oświetlenia całego pomieszczenia i wystarczającą dla miejsc pracy.

Hałas

Problem hałasu w środowiskach ludzkich w miarę postępującego uprzemysłowienia stał się bardzo trudny do rozwiązania. Dotyczy on nie tylko miejsc pracy, lecz również i środowiska domowego. Wzrok i słuch powodują odczuwanie wrażeń świata

SHBailii

zewnętrznego i stają na straży bezpieczeństwa, a wszelkie zaburzenia w prawidłowym funkcjonowaniu tych narządów są powodem wielu wypadków.

O ile oko ma możność bronić się przed bodźcami świetlnymi, to narząd słuchu nie może się wyłączyć i musi przyjmować bodźce dźwiękowe. Dlatego dla ochrony ludzi przed skutkami nadmiernych hałasów zachodzi konieczność ograniczenia pracy urządzeń wywołujących dźwięki, co z kolei spowodowało wydanie wielu zarządzeń w tej dziedzinie—

Problem hałasu w krajach uprzemysłowionych, a szczególnie w miastach, stał się obecnie plagą społeczną. Większość urządzeń, które ułatwiają nam życie, są źródłem hałasu. Najprostszą drogą wyeliminowania hałasów byłoby zlikwidowanie tych urządzeń, co oznaczałoby rezygnację z postępu i rozwoju.

Wszystkie wrażenia słuchowe powstają dzięki drganiom ośrodka, które przenoszone za pośrednictwem drgań powietrza, do ucha wywołują wrażenie zwane słyszeniem. Jeżeli drgania te są dobrane pod względem harmonicznym, powodują wrażenia przyjemne (muzyka), natomiast jeżeli są przypadkowym zestawem tonów, dają hałas.

Wysokość tonu zależy od liczby drgań na sekundę (herców), czyli od tzw. częstotliwości. Przy dużej częstotliwości drgań słyszymy ton wysoki (cienki), natomiast przy małej —■ ton niski (gruby). Granice słyszalności u człowieka Wynoszą od 1© do 20 000 herców.

Natężenie tonu zależy od amplitudy drgania źródła dźwięku i jest odczuwane jako głośność, do której określenia używa się jednostki zwanej fonem;

1(0

IfO ■
.11®	i?
.10® 00
AA	ggi
. 80
. 70 .60 .5®
	ggj
„ 40 . 59
.00 . 10
. 0

Rys. 22. Skala hałasów w fonach (decybelach)

27