DSCN6443 (Kopiowanie)

Imago ma długość do 20 metrów(!), ale gdy w jelicie u lego samego osobnika występuje wiele tasiemców, są one malc, czasem nie większe niż 4 cm. Główka jest wydłużona i po bokach posiada dwie bruzdy przyssawkowe, służące jako narządy czepne. Strobila zbudowana jest z członów, których liczba dochodzić może do 4 tysięcy. Jeden bruzdogłowiec składa dziennic ponad milion jaj, które wydalane są z kalem.

Tasiemiec ten ma bardzo ciekawy cykl rozwojowy (ryc. 7-94). Rozszyfrowanie tego cykl* w 1917 r. zawdzięczamy głównie dwom Polakom: Janickiemu i Rozenowi. Jajo bruzdoglowca musi trafić do wody, gdzie wykluwa się urzęsiona larwa, zwana koracidlum. Nie pobiera ona pokarmu, pływa w wodzie i ginie w ciągu kilku dni, o ile nie zostanie połknięta przez skorupiaka z rzędu widłonogów - np. przezoczlika.Oczlik iesl pierwszym żywicielem pośrednim bruzdoglowca. Wjegą ciele z koracidium uwalnia się onkosfera i przekształca się w następną postać larwalną: nrocerm Teraz oczlik musi zostać spożyty przez drugiego żywiciela pośredniego, jakim jest ryba kostnoszkieletowa (np, okoń, szczupak, jazgarz). W mięśniach ryby procerkoid przekształca & w następną postać rozwojową-plerocerkoid. Ma on długość 0,4 - 5 cm i może przeżyć w ciele ryby kilkanaście lat. Nie zmienia się również wówczas, gdy dana ryba zostanie spożyta przez inną (mamy tu do czynienia ze zjawiskiem tzw. pasożytnictwa paratenicznegol. Dopiero gdy ryba zjedzona będzie przez żywiciela ostatecznego, np. człowieka, niedźwiedzia czy fokę, plerocerkoid w jelicie w ciągu 2-5 tygodni przekształca się w postać dorosłą, która może pasożytować w przewodzie pokarmowym kilkadziesiąt lat. Zakażenie bruzdogłowcem określamy mianem difylobotriozy. Przejawia się ona zazwyczaj chudnięciem przy znacznie nasilonym apetycie, czasem bólami brzucha, nudnościami, często także niedokrwistością (anemią).

Liczba znanych gatunków tasiemców przekracza 4500. Pasożytują one w organizmach bardzo wielu zwierząt. Na przykład blisko spokrewniony z bruzdogłowcem szerokim rzemieniec (Liguk intestinalis) ma również dwóch żywicieli. Wylęgające się z jaja koracidium połykane jest ptza oczlika, gdzie powstaje procerkoid. Po spożyciu oczlika przez rybę (leszcza, karpia) w jej jamie ciała rozwija się plerocerkoid, przypominający nieraz budową dorosłego tasiemca (osiąga długość I metra i szerokość 1,5 cm), lecz niezdolny do rozmnażania płciowego. Dopiero po spożyciu ryby przez ptaka lub ssaka w jego jelicie rozwija się postać imago.

Znane są także tasiemce jednoczłonowe - np. rodzaj Amphilina. Ich larwy, odpowiadające stopniem rozwoju onkosferom, nazywane są likoforami. Likofora posiada 10 haczyków (a nie 6, jak onkosfeta) i trafia do ciała żywiciela pośredniego, którym jest skorupiak z rzędu obunogów (AmpliipoM najczęściej kiełż. Natomiast żywicielami ostatecznymi tasiemców tego rodzaju są ryby jesiotrowa*.

7.4.Ó.3.3. Typ: Wstgżniaki lub Wstężnice (Nemertca, Nemertini)

otwór ryjka

przedsionek

otwór

ie»o

jama ryjkoe*

pochwa

ryjkowi

• odbyt Ryc. 7-95. Schemat wstęźniey (JD).

Do niedawna zaliczane były jako oddzielna gromada do płazińców. Wstężniaki liczą około 550 gatunków, zamieszkujących niemal wyłącznie morza (znamy dwa gatunki słodkowodne). Są to zwierzęta robakowatego kształtu, nieczłonowane, o długości od kilku milimetrów do kilkunastu metrów, niejednokrotnie pięknie ubarwione. Nie są pasożytami (z wyjątkiem trzech gatunków, pasożytujących na skrzelach krabów) i nie mają znaczenia gospodarczego, jednak z punktu widzenia zoologii stanowią ważną grupę ewolucyjną. Są to bowiem najprostsze zwierzęta o narządowym poziomie organizacji (azatem o wyraźnie zróżnicowanych układach, zbudowanych z narządów).

Schemat budowy wstężniaka ilustruje ryc.7-95. Skóra wstężnic pokryta jest rzęskami i zaopatrzona w gruczoły; wraz ze znajdującymi się pod nią mięśniami tworzy wór skórno-mlęśniowy. W przedniej części