DSCN6693 (Kopiowanie)

142 Biologia - repetytorium dla maturzystów I kandydatów na uczelnie medycjnę

mądrości w ogóle się nie wyrzynąją lub wyrastają w poprzek i trzeba je usunąć. Autor niniejszej książki posiada tylko dwa (dolne) trzecie zęby trzonowe; pozostałe nie wykształciły nawet zawiąj. ków. Oczywiście fakt posiadania lub nie posiadania zębów mądrości nie ma żadnego wpływu na poziom inteligencji - po prostu uważano, że gdy komuś wyrastał ostami ząb trzonowy, to był on już w takim wieku, iż nic był „małym głuptasem”. Zgodnie z tendencją ewolucyjną trzecie zęby trzonowe prawdopodobnie będą z czasem u ludzi zanikać.

Kształt zęba związany jest z pełnioną przezeń czynnością. I tak siekacze służą do odcinania kawałków pożywienia, kły - do przebijania i przytrzymywania, zaś zęby trzonowe do rozcierania pokarmu.

Dla celów stomatologicznych (np. wykonywania zdjęć rentgenowskich uzębienia) stosujemy zasadę oznaczania zębów numerami (ryc. 8-98). Najpierw wpisujemy numer ćwiartki - są one oznaczone następująco: numer 1 — prawa górna; 2 - lewa górna; 3 -lewa dolna; 4 - prawa dolna (zgodnie z mchem wskazówek zegara). Następnie podajemy numer zęba, a te policzone są w kolejności: 1 -pierwszy siekacz; 2 - drugi siekacz; 3 - kieł; 4 - pierwszy ząb ptzedbzo-nowy (przypominam, że w uzębieniu mlecznym przed-trzonowych zębów nie ma); S - drugi ząb pizedtrzo-nowy; 6 - pierwszy trzonowy; 7 - drugi trzonowy; 8 - trzeci trzonowy. I tak kieł po stronie prawej u góry oznaczony będzie numerem 13, a ząb mądrości po prawej stronie u dołu - numerem 48. Natomiast zęby mleczne numerujemy również od ćwiartki prawej górnej i zgodnie z ruchem wskazówek zegara, lecz numeracja jest inna. Prawa górna ćwiartka rozpoczyna się od numeru 5 (zęby: 51,52,53,54,55), lewa górna od 6 (zęby: 61,62,63,64 i 65), lewa dolna od 7 i prawa dolna od 8. A zatem drugi ząb trzonowy mleczny po stronie prawej w żuchwie oznaczymy numerem 85; natomiast kieł mleczny w lewej szczęce numerem 63.

W zębie (ryc. 8-99) wyróżnić możemy anatomicznie koronę, szyjkę oraz korzeń (lub więcej korzeni - w zależności od rodzaju zęba). W uzębieniu mlecznym siekacze i kły sąjednokorzeniowe, a jedynie zęby trzonowe mają prawidłowo po trzy korzenie. W uzębieniu stałym siekacze i kły są również jedno-korzeniowe. Natomiast zęby przedtrzonowe sąjednokorzeniowe w żuchwie; w szczęce pierwszy ząb przedtrzonowy ma dwa korzenie, a drugi ząb przed-trzonowy jeden korzeń. Trzonowce w szczęce mają po trzy korzenie, a w żuchwie po dwa. Na przekroju zęba w korzeniu wyróżnić możemy (od zewnątrz) cement, zębinę i miazgę, a w koronie szkliwo. zębuK i miazgę (ryc. 8-99).

Ki?