DSC48

3. ELASYTYCZNOŚĆ POPYTU I PODAŻY

3.1. Pojęcie elastyczności

W praktyce często się przekonujemy, że popyt (np. nasze zakupy różnych towarów) nie zawsze w jednakowy sposób reaguje na zmiany cen czy innych czynników. Obserwujemy np. obniżki cen, których uzasadnienie trudno znaleźć w jakości towaru. Najczęściej podejrzewamy, że sprzedającemu chodzi o zwiększenie ilości sprzedaży (np. przez obniżkę cen biletów, udzielenie rabatu na stare samochody), aby w ten sposób zwiększyć utarg.

Te obserwacje skłaniają do refleksji, że sprzedający większy dochód może uzyskać przez zmianę ceny dóbr. W przeciwnym razie - gdyby zmiany popytu były proporcjonalne do zmiany cen - taka operacja nie miałaby sensu.

Tego typu analizy - reakcji popytu na zmiany np. cen - są szczególnie ważne, gdy chce się podnieść cenę już wytwarzanego produktu, zwiększyć rozmiary produkcji (podaży) itp. Przed podjęciem takiej decyzji należy oszacować jej skutki. Z taką analizą wiąże się pojęcie elastyczności.

Elastyczność jest to miara zależności funkcyjnej między dwiema wielkościami ekonomicznymi, z których jedna jest zmienną niezależną, a druga zależną. Elastyczność popytu jest miarą procentowej zmiany popytu w stosunku do procentowej zmiany czynnika wpływającego na popyt. Stosując zasadę ceteris paribus, możemy analizować i mierzyć reakcję popytu na zmianę każdego z tych czynników. W ten sposób wyróżnia się trzy rodzaje elastyczności: elastyczność cenową popytu, elastyczność: dochodową popytu oraz mieszaną cenową elastyczność popytu. Elastyczność podaży jest miarą procentowej zmiany podaży wywołanej procentową zmianą określonego czynnika wpływającego na podaż. Wielkość ta wskazuje na wrażliwość podaży na zmiany czynników, które ją kształtują.

3.2. Elastyczność popytu

Jak wspomniano, elastyczność popytu jest to relacja między wyrażoną w procentach miarą popytu a wyrażoną w procentach zmianą czynnika, który tę zmianę wywołał. Elastyczność popytu można określić tylko w stosunku do tych czynników, które da się zmierzyć/Spośród wielu czynników, które wpływają na wielkość ‘popytu, podstawowymi mierzalnymi są: cena danego dobra, dochód konsumenta I oraz ceny dóbr substytucyjnych i komplementarnych.