DSC18

23

Przedmiot ekonomii

Zasoby ludzkie to środek aktywny, kreujący pracę. Zasoby materialne to ogólnie biorąc narzędzia i celowo tworzona baza materialna produkcji. Zasoby naturalne natomiast tworzą przyrodnicze tło działalności gospodarczej.

Z punktu widzenia źródeł powstawania wartości, zasoby dzielą się na kapitał ludzki i kapitał picnięźno-rzeczowy. Sam kapitał rzeczowy natomiast nazywany jest środkami produkcji lub rzeczowymi czynnikami produkcji.

Środki produkcji tworzą materialne warunki procesu wytwarzania. Ich rola jest więc pasywna. Rola aktywna przypada natomiast człowiekowi, który uruchamia ten proces. Kluczowe znaczenie człowieka w procesie produkcyjnym polega po pierwsze na tym, że człowiek jest ostatecznym celem tej działalności, że proces ten jest uruchamiany w imię zaspokojenia ludzkich potrzeb; po drugie na tym, że człowiek jest animatorem tego procesu. Środki produkcji są więc ko-a niecznym warunkiem produkcji, natomiast człowiek jest jej warunkiem wystarg czającym.

Ograniczoność zasobów przy jednoczesnej nieskończoności potrzeb ozi? cza. iż praktycznie realizowanym celem gospodarki nie może być zaspokojeni społecznych potrzeb ani tym bardziej dążenie do maksymalnego zaspokojeni tych potrzeb. Cel ten jest bowiem, jak wszelka nieskończoność, nieosiągalny Poza tym można go przypisać wszystkim, nie tylko gospodarczym forni działalności społecznej.

Człowiek pracując nie tylko wykorzystuje środki produkcji, ale również! tworzy. Działalność praktyczna, w której powstają coraz to nowe problemy <1 rozwiązania, oraz dążność do powiększania i różnicowania produkcji podnosi sumę doświadczeń produkcyjnych i poziom wiedzy. W konsekwencji doskonal^ się siły wytwórcze: producent jak i, w drugiej kolejności, rzeczowe czynniki produkcji.

Powiększanie zasobów gospodarczych i rozwój sił wytwórczych jest więc nieodłączną cechą historii gospodarczej. Można nawet powiedzieć, że jest ono najogólniejszym prawem rządzącym gospodarką. Ciągłość rozwoju sił wytwór* czych odnosi się oczywiście nie do poszczególnych społeczności czy obszarów geograficznych, ale do społeczeństwa ludzkiego jako całości.

Tempo rozwoju sił wytwórczych zależy od poziomu aktywności gospodarczej ludzi w określonym przedziale czasu.

Związek między celami działalności gospodarczej a środkami ich realizacji, czyli między rezultatami a ponoszonym wysiłkiem indywidualnym* jest