ebook Typy Broni i Uzbrojenia8 Samolot bombowy Vickers Wellington Page

Po zakończeniu działań wojennych samoloty Wellington stosowano do szkolenia załóg bombowców oraz jako samoloty transportowe o oznaczeniach T. 10 i T. 19. Ostatnie Wellingtony zostały wycofane z jednostek szkolnych w 1953 roku.

Po II wojnie światowej rozwinięciem Wellingtona był cywilny samolot transportowy Viking.

Obok wymienionych podstawowych wersji samolotu Wellington istniał szereg pojedynczych egzemplarzy używanych do prób uzbrojenia i wyposażenia, a także w roli latających hamowni. Były to:

—    Wellington 11 (W5389/G) — latająca ha-mownia dla silników turbinowych Rover W.2B/23. Silniki montowane były w' iylnej cźęści kadłuba w miejscu usuniętego stanowiska strzeleckiego. Do tego samego celu wykorzystywano także egzemplarze o numerach ewidencyjnych: Ż8570/G i W5518/G;

—    Wellington II (T2545) — latająca ha-mownia używana przez zakłady Rolls-Royce do badania silników Merlin 20 1 Merlin 60;

—    Wellington III (BK537) — samolot stosowany przez zakłady Rotol produkujące śmigła i służący do badania śmigieł w locie;

—    Wellington VI (W5797) — latająca ha-mownia zakładów Rolls-Royce, na której badano silniki przeznaczone dla wersji wysokościowych (głównie Merlin 60 dla samolotów Spitfire);

—    Wellington X (BJ895) — samolot, na którym przeprowadzano próby z wyrzutni-kiem oraz bombą Wallisa, przeznaczonymi do niszczenia zapór wodnych w Zagłębiu Ruhry.

W latach 1936—1945 samoloty Wellington produkowane były w fabrykach należących do Zakładów Vickersa w Weybridge. Początkowo produkowano jeden samolot dziennie, co było rekordem przemysłu lotniczego w Wielkiej Brytanii w 1938 r. Produkcja w tych zakładach wzrosła w latach późniejszych do trzech samolotów dziennie. Obok zakładów w Weybridge Wellingtony produkowano w Broughton pod Chester, a od 1939 r. w Sąuires Gate koło Blackpool, gdzie produkowano ponad 100 Wellingtonów miesięcznie. Produkcja samolotu rozpoczęta w 1936 r. w Weybridge zakończona została w zakładach Sąuires Gate w październiku 1945 r., kiedy to z taśmy wypuszczono ostatni egzemplarz Wellingtona X nr RP561.

W latach 1936—1945 wyprodukowano w fabrykach Vickersa w Weybridge, Broughton, Sąuires Gate, Blackpool łącznie 11461 samolotów Vickers Wellington różnych wersji, co stawiało ten samolot bombowy na pierwszym miejscu pod względem liczby wyprodukowanych samolotów bombowych w Wielkiej Brytanii.

KONSTRUKCJA SAMOLOTU VICKERS WELLINGTON Mk. IV

amolot Vickers Wellington Mk. IV był wielomiejscowym dwusilnikowym samolotem bombowym zbudowanym w układzie średnio-płata z chowanym podwoziem, o konstrukcji całkowicie metalowej.

KADŁUB był zbudowany w formie kratownicy przestrzennej typu geodetycznego patentu inż. Wallisa, spinającej osiem wręg połączonych czterema podłużnicaml. Całość kryta była płótnem. Aby zapobiec zapadaniu się pokrycia płóciennego, zastosowano układ listew, utrzymujących właściwy kształt kadłuba. Listwy były układane wzdłużnie. W kadłubie mieściły się: w części przedniej wieża typu Frazer Nash FN7 oraz stanowisko bom-bardierskie, w części środkowej kabina pilotów, kabina radiowo-nawigacyjna, komora bombowa, a w części tylnej wieża typu Frazer Nash FN 20. Kabina pilotów, kryta osłoną ze szkła organicznego, wyposażona była w pełen zestaw przyrządów pllotażowo-nawigacyjnych i kontroli pracy silników. Z lewej strony kabiny znajdował się fotel pilota wyposażony w urządzenia sterownicze (wolant 1 orczyk), zaś z prawej strony fotel drugiego pilota bez urządzeń sterowniczych. Jedynie wersje szkolne wyposażone były w podwójny układ sterowania. Kabina radiowo-nawigacyjna dźwiękochłonna mieściła stanowisko radiooperatora <z lewej strony) oraz stanowisko nawigatora z prawej strony. W celu ułatwienia nawigacji w części górnej kabiny znajdowała się przezroczysta kopulka do obserwacji gwiazd. Wnętrze kadłuba oświetlane było za dnia przez okna wykonane w kadłubie na wysokości stanowiska bombardiera, kabiny ra-diowo-nawigacyjnej oraz między płatem a usterze-niem, w których mieściły się boczne stanowiska strzeleckie. Wszystkie kabiny oraz wieże Frazer Nash były ogrzewane.

SKRZYDŁA — dzielone trójdżwigarowe o konstrukcji geodetycznej, analogicznej Jak kadłub, kryte były płótnem. Cechą charakterystyczną konstrukcji skrzydeł był całkowity brak żeber, co w efekcie dawało dużo wolnej przestrzeni, wykorzystanej na zabudowę zbiorników paliwa.