etyka�ama
0

7

Etyka w działalności gospodarczej Wykład 5

Istota etyki zawodowej

Zawód - zbiór umiejętności i związany z tym zasób wiedzy oraz kompetencji powstały w wyniku specjalizacji i społecznego podziału pracy wykonywany stale, okresowo bądź doraźnie. Stanowi on podstawowe źródło utrzymania jednostki i jej rodziny.

Zawód jest systemem czynności, który charakteryzują:

1.    wewnętrzna spójność (wiedzy, umiejętności, zasad, itd.)

2.    systematyczność i trwałość wykonywania przez pracownika

3.    świadczy o prestiżu i pozycji społecznej pracownika

4.    stanowi podstawę ekonomiczną bytu pracownika i rodziny

Sprzeczności związane z wykonywaniem zawodu:

1.    Między osobami wykonującymi go a osobami chcącymi go wykonywać

2.    W obrębie zawodu (walka o stanowiska, wykorzystywanie podwładnych, ruchliwość społeczna, itp.)

3.    Między wykonującymi zawód a korzystającymi z usług (np. lekarz-pacjent, nauczyciel-uczeń, itd.)

4.    Między zawodami (lekarze-pielęgniarki, adwokaci-prokuratorzy, piloci-obsługa lotnisk, itd.)

5.    Między zawodami dążącymi do zachowania „statusu quo” a dążącymi do zmian sytuacji społecznej (finansista-polityk, ksiądz-genetyk, itd.)

Etyka zawodowa jest częścią etyki normatywnej (aksjologia, biotechnika, felicytologia).

Pokrewną dziedziną jest deontologia - nauka o powinnościach moralnych. Zajmuje się ona formułowaniem, uzasadnianiem i postulowaniem praktycznych dyrektyw odnoszących się do postępowania przedstawicieli danych zawodów.

Potrzeba tworzenia etyk zawodowych odnosi się przede wszystkim do zawodów wyróżnionych, których przedstawiciele mają do czynienia z wartościami szczególnie cenionymi społecznie (życie - etyka lekarska, wolność - etyka sędziego, kształtowania osobowości - etyka nauczyciela)

Problemy podejmowane przez etykę zawodowa:

a) etyczne aspekty pracy (odniesienia filozoficzne, społeczne, prawnie, ekonomiczne, psychologiczne, itp.)

b)    społeczne odniesienia pracy i zawodów (zawartość pracy, szacunek dla pracy, sprzeczność zawodowa, prestiż zawodowy, itp.)

c)    etyczne problemy wykonania pracy (uciążliwość, długość dnia pracy, godna zapłata, relacje służbowe, itp.)

d) rozumienie wybranych kategorii    etycznych (rzetelność,    wyjątkowość, honor,

odpowiedzialność, solidność, itp.)

1