ET 5

6.3. Czynniki określające wielkość popytu turystycznego 95

jest znaczącą przesłanką turystyki, poziom wykształcenia społeczeństwa wykazuje ścisły związek z wiedzą i chęcią poznawania świata.

Do czynników demograficznych zalicza się również strukturę zawodową i związane z nią miejsce zamieszkania. Czynniki te wykazują wpływ na dochody, co może zostać odzwierciedlone w popycie turystycznym. Okazuje się, że im wyższa jest pozycja zawodowa danej grupy, tym większa staje się jej aktywność turystyczna.

Na popyt turystyczny duży wpływ mają również czynniki industrializacyjne. Wiążą się one również z czynnikiem dochodowym, albowiem społeczeństwa państw uprzemysłowionych są społeczeństwami na ogół o wyższym poziomie rozwoju gospodarczego. Istotnym stymulatorem aktywności turystycznej jest zanieczyszczenie środowiska w miejscu zamieszkania i wynikająca z tego chęć zmiany otoczenia i „kontaktu z naturą”. Region uprzemysłowiony jest zatem trwałym rynkiem wysyłającym turystów.

Z industrializacją najczęściej wiąże się proces urbanizacji powodujący zwiększenie uciążliwości dnia codziennego. Widoczna jest zatem zależność, że im większa aglomeracja, tym większa jest aktywność turystyczna. Ponadto mieszkańcy miast charakteryzują się na ogół wyższym poziomem zamożności i wykształcenia. Popytotwórcze oddziaływanie miasta w odniesieniu do turystyki sprowadza się do następujących zjawisk:

•    miasta są źródłem turystów dla otaczających je regionów,

•    konieczność turystycznego zagospodarowania miast i kontakt z przybywającymi turystami jeszcze bardziej pobudza potrzebę wyjazdów wśród stałych mieszkańców,

•    w miastach najczęściej funkcjonują różnego rodzaju organizacje turystyczne, których celem jest aktywizacja ruchu turystycznego,

•    w miastach najlepiej rozwinięta jest sieć biur podróży, które poprzez różnego rodzaju działania marketingowe i informacyjne starają się zachęcać do wyjazdów turystycznych.

Wśród czynników pozaekonomicznych wpływających na popyt wymienia się również czynniki kulturalne. Uprawianie turystyki wymaga osiągnięcia pewnego minimum kultury, decydującego o tym, że czas wolny jest wykorzystywany racjonalnie czy to w celu regeneracji sil, czy też rozwoju własnej osobowości. Jednym z mierników pośrednio wskazującym na odpowiedni poziom kultury jest poziom wykształcenia danego społeczeństwa.

Ostatnią podgrupą czynników z omawianej grupy są motywy podróży. Wiążą się one z oddziaływaniem czynników niewymiernych, z pogranicza psychologii. Powodują one, że dochodzi do konsumpcji turystycznej mimo niższego od wymaganego progu dochodów oraz mimo wysokiej relatywnie ceny. Wybór konkretnego produktu czy kierunku wyjazdu jest w większym lub mniejszym stopniu determinowany przez wewnętrzne motywy jednostki. Analizując motywy podróży turystów, można wyodrębnić podstawowe typy podróży:

•    wypoczynek, rekreacja, podróże w celach poznawczych,

•    podróże służbowe, motywacyjne,

•    podróże rodzinne, etniczne,

• podróże w celach zdrowotnych,

• podróże w celach religijnych, pielgrzymkowych.

Znajomość poszczególnych motywów podróżowania jest niezwykle ważna, ponieważ inne jest znaczenie gospodarcze każdego z tych strumieni ruchu i nie wszę-