FB IMG820930905973005

—40%), szczególnie pod żytem, pod roślinami motylkowymi (23-30%), mniej pod okopowymi.

Występowanie dużych ilości producentów mykotoksyn spowodowane jest stosowaniem wysokich dawek nawozów mineralnych oraz środków ochrony roślin, jak również stosowaniem zmianowań specjalistycznych (zwłaszcza zbożowych).

Zanieczyszczenie produktów roślinnych powoduje straty w hodowli i chowie zwierząt oraz zagrożenie dla ludzi. Skarmianie zwierząt spleśniałą paszą może spowodować występowanie w mięsie, krwi lub mleku³⁵ metabolitów mykotoksyn toksycznych dla człowieka. Zawartość toksyn w mięsie i produktach zbożowych wzrasta stężenie w okresie wiosennym (ze względu na wzrost stężenia w paszach).

Ochratoksyna A występująca w mięsie wieprzowym³⁶ i innych niewłaściwie przechowywanych produktach spożywczych jest przyczyną nefropatii ochratoksynowej u ludzi.

Stwierdzono, że zboża pochodzące z małych magazynów o niskim stopniu mechanizacji, jak również mąki z małych młynów bez możliwości utrzymania odpowiednich warunków przechowywania, były zanieczyszczone toksynami znacznie częściej niż z dużych zakładów.

A.A. Goliński (1987), opierając się na średnim spożyciu podstawowych artykułów spożywczych oraz zawartości w nich ochratoksyny A, określił jej dzienne pobranie przez człowieka w Polsce na 0,448 ng/lg żywności. Uzyskana wartość koresponduje ze średnim poziomem tej toksyny we krwi ludzi, wynoszącym 0,27 ng/ł cm³.

Biorąc pod uwagę fakt, że usuwanie mykotoksyn z żywności metodami fizykochemicznymi³⁷ lub mikrobiologicznymi (wysoka temperatura i odpowiednia wilgotność, promieniowanie UV, Cl₂t, 0,T, NH,T, NaOH, drobnoustroje) jest nadal sprawą otwartą, jej zabezpieczenie przed pleśniami jest podstawowym działaniem profilaktycznym.

Liczbę grzybów toksynotwórczych można zmniejszyć, stosując duże ilości obornika pod rośliny okopowe, racjonalny płodozmian oraz odpowiednio dobrane rośliny, np. konopie, gorczyca, które dzięki wydzielinom korzeniowym pozwalają wyeliminować niekorzystne mikrogrzyby i przywrócić równowagę biologiczną gleby.

Wykazano korzystny wpływ antyo-ksydantów w przypadku zagrożenia aflatoksynami, ponieważ przeciwdziałają uszkodzeniom chromosomów i nie dopuszczają do deformacji DNA.³⁸ Wg Aleksandrowicza³⁹, ilość przeciwutle-niaczy (Se, Mg, wit. E, wit. C) w żywieniu powinna być zwiększona w sytuacji, gdy zbiory ziarniaków zbóż, nasion strączkowych czy ziemniaków

190