fizjologia stosowana8

Waldemar Rogowski_

(\ Pozycja pod tebro wa stosowana jest często u osób ze złą widocznością w poczynionych wcześniej projekcjach np. otyłych, z dużą rozedmą płuc. a także w niektórych wadach wrodzonych.

IX Utotenie badanego na wznak z lekko odchyloną ku tyłowi głową (podłożony wałek z poduszki pod kark) pozwala na uzyskanie obrazów z pozycji nadmostkowej (jarzmowo-nadmostkowej). Obraz można uzyskać w osi długiej i krótkiej. Wiązka ultradźwięków skierowana równolegle do tchawicy uwidacznia część wstępującą, luk i część zstępującą aorty. W projekcji tej można również uwidocznić przekrój poprzeczny prawej tętnicy płucnej. Rotacja sondy o 90° daje obraz aorty w osi krótkiej. Przedstawione projekcje są stosowane rutynowo do oceny serca i dużych naczyń. Możliwości echokardiografii dwuwymiarowej pozwalają na zastosowanie szeregu innych projekcji nietypowych zależnie od warunków anatomicznych pacjenta i rodzaju schorzenia, pozwalających na "cięcie" serca w nietypowych płaszczyznach pomocnych w postawieniu rozpoznania.

3. Echokardiografia dopplerowska

Zjawisko Dopplera polega na zmianie częstotliwości fali odbitej (lb) w stosunku do częstotliwości fali nadanej (fil) od ośrodka znajdującego się w ruchu. Zmiana częstotliwości, nazywana też częstotliwością dopplerowską wyraża się wzorem fd = fn - fo. Zjawisko to opisane 1842 roku przez Christiana Jo-hanna Dopplera znalazło szerokie zastosowanie m.in. w medycynie dla określenia szybkości i kierunku ruchu poruszającego się ośrodka.

W praktyce kardiologicznej znajomość tego zjawiska umożliwia ocenę kierunku i prędkości przepływu krwi w oparciu o odbicie fali ultradźwiękowej od elementów morfotycznych krwi. Fale stosowane w ultradźwiękowych badaniach dopplerowskich mają częstotliwość w zakresie od 1 do 10 MHz. Przetwornik ultradźwiękowy wysyła wiązkę ultradźwięków, która trafiając na ośrodek znajdujący się w ruchu (krew) ulega odbiciu. Zgodnie z podstawami fizycznymi zjawiska Dopplera częstotliwość fali odbitej jest przetwarzana w aparatach dopplerowskich na dane pokazujące kierunek i prędkość ośrodka znajdującego się w ruchu zgodnie z równaniem:

2 x fn x V x cosa

fd |---

C

gdzie: V — prędkość ośrodka znajdującego się w ruchu (krwi),

C = prędkość fal ultradźwiękowych w tkankach miękkich równa w przybliżeniu prędkości rozchodzenia się fal w wodzie tj. 1560 ni s. fd - częstotliwość dopplerowska, fn - częstotliwość fali nadanej,

a - kąt pomiędzy kierunkiem wiązki ultradźwięków a kierunkiem ośrodkn w ruchu.