HPIM6070

- 4 -

Najpopularniejszym termometrem oleozowym Jest termometr rtęolowy. Zakres pomiarowy tego termometru, podany w tabl. 1, może być rozszerzony poniżej uolnej granloy przez zastosowanie stopu rtęci z talem oraz powyżej górnej granloy przez wypełnienie przestrzeni nad słupem rtęol gazem obojętnym, argonem lub azotem pod ciśnieniem do 80 bar, które powoduje podwyższenie temperatury wrzenia rtęol. W tym przypadku do budowy termometru zamiast szkła stosuje się kwaro.

Do pomiaru wysoklob temperatur do 1050°C stosuje się termometry wypełnione stopem galu, bez zwlększońyoh ciśnien w ka-pilarze.

Zależnie o«l zastosowania można rozróżnić kilka typów termometrów rtęolowyob, a mianowicie: Termometry laboratoryjne, do tej grupy zalloza się m.ln. termometr Beokmanna, przeznaczony do dokładnego pomiaru małyoh różnlo temperatur. Popular-ny typ tego termometru ma następująoą charakterystykę:nt_mnT =

■ 5 deg, zakres pomiarowy od -10°C do +50°C, dokładność + 0,005 deg; Termometry maksymalne ożyli lekarskie, oraz termometry maksymalne 1 minimalne używane w meteorologii. Termometry kontaktowe - mają zastosowanie w układach przekaźnikowy oh, służąoyoh do utrzymywania stałej temperatury w ośrodku np, w ultratermostaole.

Aby wskazania termometru były dokładne, cały słupek oleozy termometrycznej powinien znajdować się w ośrodku o mierzonej

*

Bys. 1

temperaturze. V praktyce Jest to > niewykonalne, gdyż odozyt byłby niemożliwy.

W związku z tym, przjy dok ładny oh pomiarach należy uwzględniać poprawkę na wystający słupek, obllozoną

według wzoru:

C -    - t₂)    (4)

gdzie: C - poprawka w stopniach,

która może być ujemna lub dodatnia, zależnie od temperatury mierzonego ośrodka;

N - Ilość wystających Jodnośtopnlowyoh podzlałek;

B - współczynnik względnej rozszerzalności objętościowej oleozy termometryoznej 1 Materiału zbiorniczka;

t_± - temperatura wskazywana przez termometr pomiarowy;

tg ^— temperatura wakzywana przez termometr pomocniczy dotykająoy termometru pomiarowego w połowie wys-tającego słupka oleozy termometryoznej.

1.2.1.2. Termometry oparte na rozszerzalnośol olał stałych.

Termometry dylataoyjne.

Zasada działania Jest oparta na względnym wydłużeniu

dwóch prętów o różnych współczynnikach rozszerzalnoóol cieplnej pod wpływem zmian temperatury. Do budowy termometrów prę

Rys. 2. Termometr prętowy

towych - Rys. 2 - stosuje się dwa rodzaje metali, a ml ano wiole Jeden z nich odznaoza się małym współozynnlklem rozszerzalności liniowej <x np. lnwar, stop Pe - 64 % 1 Ni - 36*,

i 1 - bimetal w kształole sprężyny •    2 - sworzeh łąoząoy bimetal ze wska

zówką

Rys. 3. Termometr bimetalowy