(1202)

do wnętrza organizmu żadnym czynnikom chorobotwórczym. Skóra jest złym przewodnikiem ciepła i dlatego stanowi doskonałą ochronę przed ciepłem czy zimnem. Poza tym stawia również znacznie większy opór prądowi elektrycznemu niż inne tkanki. Jest elastyczna, co znakomicie chroni położone głębiej tkanki przed mechanicznym uszkodzeniem. Chroni również organizm przed szkodliwym działaniem promieniowania słonecznego.

Skóra — narząd zmysłowy

Skóra jest również, częścią złożonego układu narządów zmysłów, dzięki bowiem znajdującym się w niej receptorom (mechanoceptorom, termocep-torom i nocyceptorom), ośrodkowy układ nerwowy otrzymuje w sposób ciągły informacje o środowisku zewnętrznym, o wszelkich zmianach w nim zachodzących. Jej elementy stanowią też efektory odruchowych reakcji powstających na podłożu tych informacji. Dzięki powiązaniom istniejącym między skórą a narządami wewnętrznymi, przez autonomiczny układ nerwowy skóra bierze udział w wyrównywaniu zakłóceń, jakie w homeostazie powodować mogą zmiany zachodzące w środowisku bytowania.

Skóra — narząd wydzielniczo-wydalniczy

Wraz z polem organizm traci dziennie przeciętnie ok. 500 dm³ wody, a przy intensywnym poceniu się nawet powyżej 2 1. Wraz z wodą wydalaniu ulega nie tylko chlorek sodu, ale również odpadowe produkty przemiany materii, takie jak mocznik, kwas moczowy, kwas mlekowy, a w cukrzycy — aceton. Skóra może wydalać także inne substancje, m.in. o charakterze toksycznym. Dzięki temu, że następują stałe przesunięcia wody z głębszych warstw skóry do bardziej powierzchownych, wraz z nimi przesuwa się wiele składników płynu śródtkankowego. Są one usuwane przez warstwę rogową naskórka i gruczoły potowe. W ten sposób dochodzi też podczas kąpieli do wypłukania niektórych produktów przemiany materii, przy czym składniki wody, np. sól kuchenna, mogą intensyfikować ten proces. Złożony skład wód leczniczych stosowanych do kąpieli może nie tylko zmieniać właściwości skóry, ale również zwiększać wypłukiwanie składników warstwy rogowej naskórka do wody przez zmianę stężenia substancji osmotyeznie czynnych w skórze.

W zależności od rodzaju wody kąpielowej, przy powtarzaniu kąpieli może ulegać zmianie skład jonowy warstwy rogowej naskórka, co również wpływa na przemianę materii całej skóry.

Wszystkie zabiegi wodolecznicze i balneoterapeutyczne. w tym przede wszystkim kąpiele i zabiegi borowinowe, działają intensyfikująco na ten proces oczyszczania organizmu z niepotrzebnych, czy nawet szkodliwych substancji. Działają więc również odtruwająco.

15