3582469069

Laboratorium 4 Mikrobiologia

Ćwiczenie 4

Badanie wpływu chemicznych i fizycznych czynników środowiska na funkcjonowanie mikroorganizmów

Część teoretyczna

Drobnoustroje wykazują różny zakres tolerancji na zmiany warunków środowiska, które mogą powodować zahamowanie wzrostu komórek, uszkodzenia lub prowadzą do śmierci drobnoustroju (działanie bakterio - grzybostatyczne lub bakterio - grzybobójcze). Określenie wpływu działania czynników fizycznych i chemicznych na procesy życiowe mikroorganizmów pozwala nie tylko opracować optymalne metody i warunki hodowli ale także określić przydatność różnych związków chemicznych i czynników fizycznych w procesach sterylizacji.

Czynniki fizyczne wpływające na wzrost mikroorganizmów’

> Temperatura

Wpływa na aktywność enzymów biorących udział w reakcjach metabolicznych. Dla każdego gatunku mikroorganizmu można wyznaczyć temperaturę minimalną, optymalną i maksymalna. Drobnoustroje rozmnażają się najszybciej w temperaturze optymalnej, która pokrywa się z temperaturą optymalną procesów metabolicznych. Ze względu na różnice w temperaturach minimalnych, optymalnych i maksymalnych drobnoustroje dzielimy na:

-    drobnoustroje psychrofilne (zimnolubne)- żyją w zimnych źródłach, głębokich jeziorach,

dnie mórz i oceanów, na szczytach górskich; temperatura minimalna -5°C- o°C, temperatura optymalna    20°C,    temperatura    maksymalna    25-30°C,

-    drobnoustroje mezofilne (rosnące w średnich temperaturach) - do tej grupy zalicza się większość bakterii saprofitycznych i pasożytniczych, temperatura minimalna to io-20°C, optymalna 35-40°C, maksymalna 45-6o°C,

-    drobnoustroje termofilne (ciepłolubne) - żyją w gorących źródłach, nawozie, jelitach niektórych zwierząt oraz fermentujących resztkach roślin; temperatura minimalna 25-45°C, optymalna 45-6o°C, maksymalna 70-8o°C.

Powyższy podział nie jest precyzyjny, ponieważ wydzielone grupy mikroorganizmów często się zazębiają. Między innymi dlatego w mikrobiologii żywności operuje się dodatkowym terminem psychrotrofy, który określa grupę mikroorganizmów namnażających się w temperaturze o°C-5°C, niezależnie od ich optymalnej temperatury wzrostu. Jest to bardzo ważna grupa, gdyż przechowywanie żywności w warunkach chłodniczych jest szeroko stosowana. Psychrotrofy zazwyczaj cechują się bardzo dużą dynamiką wzrostu w przedziale temperatury io°C-30°C. Do grupy tej zalicza się drożdże, pleśnie oraz bakterie z rodzajów