10615

b.    ideologiczna - uwidacznia się wpływem na cele, jakie sobie stawiają jednostki działające; polega na wprowadzaniu do prac naukowych terminów nacechowanych emocjonalnie i wartościująco lub ciągłym powtarzaniu określonych twierdzeń, co pośrednio wpływa na kształtowanie postaw czytelnika;

c.    prognostyczna (prewidystyczna) - dostarcza wiedzy o tym. że określone warunki wywołują odpowiednie następstwa; niezbędne dla pełnienia tej funkcji jest jasne, jednoznaczne i udoskonalane (względem zmian rzeczywistości) formułowanie praw warunkowych;

d.    socjotechniczna - oznacza wykorzystanie teorii socjologicznych do formułowania zaleceń podsuwanych praktykom profesjonalnie zajmującym się kształtowaniem i modyfikacją postaw i zachowań.

Inne funkcje socjologii: demaskatorska, apologetyczna, teoretyczna itp.

IV. SOCJOTECHNIKA

SOCJOTECHNIKA - próba praktycznego podejścia do socjologii; metoda budowania reguł jak skutecznie oddziaływać na grupy i jednostki w celu wywołania pożądanych zmian (przesłaniem socjotechniki jest zastąpienie metody [jprób i błędówO).

Rodzaje socjotechnik:

a.    klasyczna - polega na przekładaniu ogólnych zasad na język praktycznych dyrektyw;

b.    kliniczna- polega na opanowaniu i dążeniu do zastosowania różnych dyrektyw;

c.    interwencyjno-ekspertowa - ma zastosowanie wówczas, gdy eksperci o zintegrowanych kompetencjach po rozpoznaniu pewnej, (zwykle trudnej), sytuacji formułują określone zalecenia.

Strategie socjotechniczne:

a.    emancypacyjna - podmioty stwarzają warunki, których celem jest pokazanie przedmiotom możliwości swobodnego działania (wyzwalających ludzi z ograniczeń) -> budowanie spontaniczności i aktywności;

b.    manipulacyjna - podmioty, stojące nad zbiorowościami, bądź podmioty zewnętrzne, poprzez narzucenie określonego systemu bodźców starają się wyzwolić reakcje przystosowawcze, mające zmienić zbiorowość w określonym kierunku.

Elementy składowe socjotechniki:

1.    systemy oddziaływania podmiotów sterujących na przedmioty sterowane: relacja liniowa - system sterujący bezpośrednio: Si - S_n.

relacja liniowa pośrednia: Si - S₂ - Q - S„, relacja nieliniowa pośrednia;

2.    reguły socjotechniczne - dyrektywy socjotechniczne: warunek wystarczający

warunek konieczny, ale nie wystarczający warunek zwiększenia prawdopodobieństwa

3.    środki działania podmiotu sterującego: oddziaływanie na emocje lub uczucia, oddziaływanie na umysł i intelekt;

4.    zmiany społeczne w przedmiotach działania - wywołują zmiany w zachowaniach i postawach.