11456

Koncepcje zarządzania

•    psychologia - zajmuje się badaniem mechanizmów i praw rządzących zjawiskami psychicznymi oraz zachowaniami człowieka. Psychologia bada również wpływ zjawisk psychicznych^{1 2} na interakcje międzyludzkie oraz interakcję z otoczeniem

•    psychologia społeczna - nauka z pogranicza psychologii i socjologii badająca w jaki sposób obecność innych ludzi i ich działania wpływają na psyclukę jednostki, jest to stosunkowo młoda gałąź psychologii. Badania psychologiczne wzbogaciły dorobek TOiZ ponieważ problemy motywacji, podejmowania decyzji, komunikowania się konfliktów, zmian i rozwoju organizacji, nie mogą być rozpatrywane i rozwiązywane bez udziału psychologów.

Ponadto TOiZ jest przedmiotem zainteresowania:

•    fizjologii pracy - bada wpływ warunków pracy na stan organizmu ludzkiego,

•    ergonomii - zajmuje się dopasowaniem narzędzi i warunków pracy do możliwości potrzeb organizmu ludzkiego,

•    prawa - normy organizacyjne są wprowadzane często na podstawie przepisów prawa; prawa pracy, kodeksu handlowego itp. I same przyjmują formę przepisu prawnego choć o działaniu ograniczonym (regulaminy),

•    techniki - na styku technika - organizacja pracy zrodziła się naukowa refleksja nad problemami zarządzania., przecież każde nowe rozwiązanie w zakresie techniki i technologii wymaga odpowiednich rozwiązań organizacyjnych.

Ostatnio TOiZ sporo czerpie z dwóch nowych dyscyplin naukowych które maja nieco inny charakter niż pozostał, a mianowicie:

•    teoria systemów (2 poł. XX w.) - metanauka² próbująca budować pomosty pomiędzy coraz bardziej wyspecjalizowanymi naukami szczegółowymi,

•    prakseologia (nauka o wysokim stopniu uogólnienia, bliskim filozofii) -zajmuje się zasadami poprawnego działania.³

Ponieważ genezą powstania TOiZ były problemy organizacji i zarządzania organizacji gospodarczych - przedsiębiorstw, od początku występował więc silny związek z naukami ekonomicznymi. Wspólny dla obu teorii jest fakt, że obie teorie poszukują dróg maksymalizacji uzyskanych wyników w stosunku do poniesionych nakładów.

F.konomia - ogranicza się do nakładów i wyników które dadzą się wyrazić liczbowo w jednostkach pieniężnych, a ponadto zajmuje się procesami zachodzącymi w gospodarce jako całości i w przedsiębiorstwach.

TOiZ - bierze pod uwagę czynniki niemierzalne - jakościowe (satysfakcja itp.), oraz koncentruje się bardziej na aspektach instytucjonalnych i strukturalnych

Lista wymienionych powyżej dyscyplin naukowych zazębiających się z TOiZ u innyrh autorów może być inna ale w/w są najistotniejsze.

Korzystanie z tak dużego dorobku wielu nauk pokrewnych i różnorodnych podejść do problemów TOiZ spowodowało powstanie w ramach teorii wielu różnych kierunków badawczych, nurtów i szkół. Trzy podstawowe to;

1.    Nurt klasyczny (tradycyjny) i neoklasyczny - człowiek ekonomiczny, kalkulujący głównie korzyści materialne.

2.    Nurt psycho - socjologiczny - człowiek społeczny, uwzględnia szerszy wachlarz potrzeb.

2

1

¹ Zjawiska psychiczne są integralnym składnikiem procesów fizjologicznych kontrolowanych przez ośrodkowy układ nerwowy człowieka i skorelowanych z myśleniem, czyli oceną - w powiązaniu z doświadczeniem -postrzeganych zjawisk oraz poszukiwaniem rozwiązali dla zadań stających przed jednostką •’ nauka o nauce, zajmująca się zwłaszcza badaniem nauk z punktu widzenia ich stniktury oraz występujących w nich sposobów uzasadniania.

2

Przez analogię do logiki, która zajmuje się zasadami poprawnego myślenia.