20371

t - O składowa prędkości w kierunku X była nierówna zeru, to nich w tym kierunku będzie ruchem jednostajnym, prostoliniowym, a cząstka poruszać się będzie w płaszczyźnie (X,Z) - będzie to więc ruch płaski. Zwróćmy tez uwagę, że przyspieszenie w tym mchu określa czynnik Q ^, m wyrażający proporcjonalność przyspieszenia cząstki do wartości natężenia pola i ładunku cząstki i odwrotną proporcjonalność do jej masy.

Rozważania nasze możesz teraz sprawdzić samemu za pomocą przygotowanego w tym celu interaktywnego testu graficznego.

Rozważmy bliżej nich elektronu w polu elektrycznym. Ładunek elektronu wynosi (porównaj z

tablicami stałych fizycznych) = 9.109 369 7 10'³¹

q_e =1.60217733 10 ¹⁹ C

a jego masa

; stosunek ładunku elektronu do jego masy wynosi

q_f.!m_e = 1.73661962 10¹¹ C/kg _M . .    .    .    ..    . .    ,    , ,    , , ,

^ . Natężenie pola wyrazie możemy w mutonach na kulomb lub,

co jest ekwiwalentne, w woltach na metr. Wymiar wyrażenia 9 ^ ^m jest więc ę N 1 _ kg m 1 _ m

s kg s w układzie SI wyrażenie to możemy więc zapisać dla elektronu w

C kg

postaci

E — = E 1.75681962 1 0¹¹    £ 1.75861962 1 0 ⁷

^{s    ns}    (11.1.5)

Wyraziliśmy to w metrach na nanosekundę do kwadratu, bo w praktycznych zastosowaniach wygodniej będzie wyrażać czas ruchu elektronu w nanosekundach.

Ruch cząstki naładowanej w polu elektrycznym

Siła: F = q-E

Ujbj (wjatinottfcatfi	IZI
nuty «Mtior j|
Udwntk (*» -KoortMeri	[
Mwnfcu «4*om
	mrz
X pctOhoM	«»■
;.tw***r r*tc»'oł<(	vy>*
Mottrtt pociĄTkOiM X Ealatanla Y	i.**’

|Ct»3 ObW»TW«Cj>

Rys.l 1.1.2. Przykład mchu cząstki w polu elektrycznym.

Jak będzie poruszać się cząstka naładowana w polu magnetycznym. Odpowiedź na to pytanie ukaże nam ogromne możliwości jakie stwarza nauce, technice, medycynie itd. zastosowanie pola magnetycznego do sterowania ruchem cząstek naładowanych.

Przypomnijmy jeszcze raz wzór (10.2.1) określający siłę Lorentza, czyli siłę działającą na ładunek

poruszający się w polu magnetycznym    * “ 9 (v'^x B)

(11.2.1)

Zapiszmy składowe tego wektora. Ustawmy układ współrzędnych prostokątnych tak, by oś Z