23028

Smith przyjmuje i rozwija koncepcję wolnej konkurencji (leseperyzmy, liberalizmu) z tym, że to co u fizjokratów było opatrznością i dobrą naturą, u Smitha jest wolnym tynkiem, któiy jak niewidzialna ręka kieruje życiem gospodarczym.

Fizjokraci - prawa natury.............Smith - prawa działań ludzkich.

Czynniki wzrostu bogactwa społecznego (czyli wzrost gospodarczy) wg Smitha.

Najważniejszym czynnikiem jest praca ludzka a o jej znaczeniu w gospodarce decydują:

•    ilość osób zatrudnionych w produkcji;

•    wydajność pracy, która uwarunkowana jest postępem technicznym i specjalizacją. Kolejnym czynnikiem jest akumulacja kapitału (czyłi przeznaczanie zysku na powiększanie kapitału). Tempo akumulacji zależy od wysokości stopy zysku i siły konkurencji (im większa stopa zysku tym większa skłonność do akumulacji) bo pod naciskiem konkurencji przedsiębiorstwa muszą akumulować lepiej wydajniej produkować aby były konkurencyjne. Smith był rzecznikiem liberalizmu ekonomicznego, jako systemu najbardziej sprawnego ekonomicznie i etycznie najwyższego. Jego zdaniem w warunkach wolnej konkurencji dokonuje się optymalna alokacja sił i środków (pracy i kapitału) pomiędzy poszczególnymi gałęziami produkcji. W warunkach wolnej konkurencji następuje żywiołowe dostosowanie się podaży do popytu drogą przepływów kapitału z gałęzi mniej rentownych do lepszych (na wyroby, na które jest większy popyt). W taki sposób przywraca się równowagę na rynku pomiędzy globalną podażą a globalnym popytem.

Teoria wartości Smitha i dogmat

Odróżnił on wartość użytkową od wartości wymiennej (czyli od ceny) i skupił uwagę na wartości wymiennej. Ponieważ stosował dwie metody badawcze jego rozważania nie są jednolite na temat poszczególnych kategorii.

Smith wysunął 3 koncepcje wartości wymiennej:

1.    o wartości wymiennej towaru - decyduje nakład pracy niezbędny do jego wytworzenia;

2.    o wartości wymiennej towaru - decyduje ilość pracy, którą można uzyskać w wyniku wymiany za swój towar;

3.    o wartości wymiennej towaru - decydują koszty produkcji, które Smith sprowadza do sumy wynagrodzenia czynników produkcji (kapitału, ziemi i pracy) a więc jako sumę zysku, renty i płacy.

Smith odróżnił społeczeństwo pierwotne od kapitalistycznego, ale rozumiał je (pierwotne) jako gospodarkę drobnotowarową (rzemieślniczą) a nie naturalną. Twierdził, że nakłady pracy są podstawą wartości jedynie w społeczeństwie pierwotnym, w gospodarce drobnotowarowej, natomiast w gospodarce kapitalistycznej o wartości wymiennej decyduje koszt produkcji.