28394

musimy odwoływać się do Nowego, ponieważ jak powiedział święty Augustyn : „Novum in Vatere latet et in Novo Vetus patet”, co oznacza „ Nowy Testament jest ukryty w Starym, natomiast Staiy znajduje wyjaśnienie w Nowym ”.

Autor porusza także problem zagadnienia wykładni tekstu Pisma Świętego. W tradycji kościelnej za autora uznaje się samego Boga. Dlatego powstaje konieczność rozróżnienia w tekście biblijnym sensu dosłownego a duchowego, oraz ustalenia występujących pomiędzy nimi relacji. Podobny problem dotyczy także Pentateuchu (czyli najstarszej części Biblii Żydów), której autorstwo przypisuje się Mojżeszowi. Niektórzy twierdzą, że tekst ten pochodzi od kilku późniejszych autorów relacjonujących te wydarzenia. Spoiy te podsumował Wolter, wypowiadając słowa: Jeśliby nawet jakaś cząstka Ksiąg Mojżeszowych powstała w czasach sędziów lub kapłanów byłyby nie mniej natchnione i nie mniej boskie”.

Po omówieniu genezy Pisma Świętego możemy przejść do omówienia wybranych instytucji prawa karnego w Starym Testamencie w oparciu o Pięcioksiąg Mojżesza.

Za każdy czyn niezgodny z prawem grozi sankcja, co w ustawodawstwie nosi bardziej profesjonalną nazwę: zasada ustawowej określoności czynu zabronionego pod groźbą kary. Zasada ta została wypracowana i rozpowszechniona w okresie oświecenia pod nazwą: „Nullum crimen sine Iege”. W polskim ustawodawstwie została wyrażona w arL 43 ust.l Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku oraz powtórzona w art. 1 & 1 Kodeksu karnego z 6 czerwca 1997 roku. Według tej zasady określa się krąg zachowań przestępczych. Wyznacza się czym jednostka jest związana w swym postępowaniu i za co być karana. W świetle Biblii kara jest zawsze konsekwencją przestępstwa przeciwko prawu Bożemu, która zmieniała swoja postać na przestrzeni dziejów. Początkowo Bóg objawił ludziom na górze Synaj tzw. Prawa Mojżeszowe, którymi wyraził swoją wolę, wyznaczył postępowania dobre i złe (przestępstwa) oraz wymierzył kary. W związku z poznaniem Woli Bożej człowiek jest zobowiązany do jej przestrzegania. Natomiast tam gdzie Wola Boża nie została objawiona nie ma mowy o przestępstwie, grzechu ani winie. Autor podaje tutaj kilka przykładów:

1.    Abraham, który pojmuje za żonę swoją przyrodnią siostrę Sarę

2.    Lot bratanek Abrahama utrzymuje ze swoimi córkami stosunki kazirodcze, z których rodzą się następnie dzieci i nie poczytuje się im tego za grzech. Wraz z objawieniem na górze Synaj praktyki takie zostały surowo zakazane i były odtąd karane.

Należy także dokonać pisemnej promulgacji owej zasady w oparciu o tzw. wymóg łex scripta. Początkowo prorocy i kapłani byli „żywymi” źródłami prawa. Po Boskim objawieniu, Mojżeszowi został przekazany Dekalog w postaci 10 przykazań w formie pisemnej na kamiennych tablicach, wykonanych bezpośrednio „boską ręką”, przechowywany w specjalnie przygotowanej do tego skrzyni, zwanej Arką Przymierza: (Wj 24, 12) „Pan tzekł do Mojżesza: Wstąp do Mnie na górę i pozostań tam, a dam ci tablice kamienne, Prawo i przykazania, które napisałem, aby ich pouczyć”. Za życia Mojżesza zostało spisano całe prawo, które otrzymało nazwę Tora, na podstawie, której wytworzyła się druga warstwa prawa żydowskiego, zawierająca głównie prawo sędziów .skie i doktiynę zwana Talmudem. Izraelici posiadali także Torę ustną zwaną Miszną. Jest ona uzupełnieniem Tory pisanej i zawiera cała tradycję religijną Żydów. Składają się na nią komentarze (Midrasze), przepisy prawne (Halachy) oraz przypowieści i legendy objaśniające (Haggady).

Kolejną opisaną przez autora zasadą jest zasada nullum crimcn sine culpa, wyrażona w polskim kodeksie państwa prawa (art.2 Konstytucji) i godności człowieka (art.30 Konstytucji). Wina jest elementem struktury i definicji przestępstwa i dlatego też nie możemy mówić o jej obowiązywaniu w Biblii, ponieważ zamiast pojęciem winy zarówno