32219

Większość definicji pedagogicznych akcentuje jej związek z filozofią, chodzi tu bowiem o dyscyplinę naukową która ma się zajmować problemami wychowawczymi w kontekście antropologicznym, aksjologicznym, kulturowym, społecznym i psychologicznym),

Kierunek, system (teorię) wychowania (po II wojnie światowej pedagogika ogólna jako specyficzny sposób całościowego myślenia o wychowaniu została zastąpiona tzw. Teorią wychowawczą. Szczególną rolę odegrał tu H. Muszyński, który wskazywał, iż teoria wychowania jest wąskim sposobem myślenia o pedagogice i wychowaniu i dotyczy głównie kształtowania określonych sfer osobowości człowieka, zwłaszcza w sferze emocjonalno - motywacyjnej. Zdaniem tego autora teoria wychowania jest nauką praktyczną, co oznacza że ma ona charakter zarówno empiryczny, jak i ideologiczny. Taki sposób rozumienia teorii wychowawczej zdominował pedagogikę polską w latach 60 - tych, 70 - tych i 80 - tych. Posługiwano się tu również pojęciem system wychowania (S. Kunowski), w podejściu tym analizowano proces wychowania w kategoriach celów, środków i metod wychowawczych wskazując na racjonalne kryteria w ich określeniu. Podkreślano tu również rolę instytucji wychowawczych),

Filozofię wychowania i nauczania (w odniesieniu do podstawowych problemów związanych z wychowaniem, podstawowe pytanie badawcze w wypadku filozofii wychowania i takiego ujęcia nie brzmi jak wychowywać i ani jak przebiega wychowanie, lecz co to w ogóle jest wychowanie,, czym jest nauczanie i czy należy wychowywać w ogóle. Pierwsza grupa pytań (jak) wymaga odniesienia do nauk szczegółowych, druga grupa pytań (czy) są to typowe pytania podejmowane z perspektywy filozoficznej, w tym wypadku właściwe dla filozofii wychowania),

Politykę oświatową (jest to dyscyplina naukowa realizowana w kontekście wychowania, która dostarcza teoretycznych podstaw dla działań politycznych, w dziedzinie oświaty i wychowania).

Pedagogiki szczegółowe ujmują poszczególne dziedziny i aspekty wychowania, miejsca i okoliczności, oraz problemy na które w ujęciu globalnym wskazują dyscypliny o charakterze ogólnym. Pedagogiki szczegółowe dzielą się na różne dyscypliny, wyróżnione w oparciu o różne kryteria.