34384

•    dostosowawcza - inaczej adaptacyjna, polega na szybkim i skutecznym wprowadzeniu zmian strukturalnych w reakcji na stwierdzone zmiany w otoczeniu. Przy dobrej identyfikacji powstałych zmian oraz dostatecznej głębokości i kompleksowości wprowadzanych zmian, może skutecznie zapobiegać pogarszaniu się pozycji konkurencyjnej i ekonomicznej przedsiębiorstwa, zapewniając mu trwały byt.

*    naprawcza - jako szczególna odmiana restrukturyzacji adaptacyjnej, przyjmuje charakter działań stabilizujących, a jej celem jest przywrócenie przedsiębiorstwu utraconej sprawności.

Restrukturyzacja kreatywna, antycypacyjna i dostosowawcza jest z reguły przeprowadzana w przedsiębiorstwach o dobrej kondycji ekonomicznej, w celu podwyższenia sprawności i efektywności przedsiębiorstwa oraz podniesienia jego konkurencyjności. Ten przypadek zmian w przedsiębiorstwie nazywany jest „restrukturyzacją ofensywną" lub „restrukturyzacją rozwojową". Restrukturyzacja naprawcza natomiast realizowana jest wtedy, gdy wskutek nie wprowadzania zmian strukturalnych we właściwym czasie bądź wprowadzania ich, ale w niedostatecznym zakresie pojawia się zagrożenie dalszego efektywnego funkcjonowania przedsiębiorstwa. Realizowana powinna być ona w sytuacji znacznego spadku sprzedaży, wzrostu kosztów i pogorszenia się rentowności.³

W odróżnieniu od restrukturyzacji kreatywnej, antycypacyjnej i dostosowawczej, w powyższym rozumieniu, restrukturyzacją naprawczą cechuje bezwzględna konieczność wprowadzania zmian, jako warunku przetrwania przedsiębiorstwa oraz znacznie większa głębokość i uciążliwość zmian. Wyżej wymienione rodzaje restrukturyzacji zostaną opisane w niniejszym rozdziale.

1.1. Restrukturyzacja naprawcza

W praktyce zarządzania dominuje przekonanie, iż pomiędzy problematyką restrukturyzacji przedsiębiorstw a zarządzaniem w warunkach kryzysu istnieje ścisły i wyraźny związek. Szczególnie jasno związek pomiędzy zarządzaniem w warunkach kryzysu a restrukturyzacją dostrzec można w przypadku restrukturyzacji naprawczej (sanacji) przedsiębiorstwa. Jest to sytuacja, gdy w efekcie nieprzeprowadzania zmian we właściwym czasie, bądź też przeprowadzenia ich niedostatecznie kompleksowo pojawia się bezpośrednie zagrożenie dla dalszego funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Restrukturyzacja naprawcza jest w wielu wypadkach koniecznością, bowiem alternatywą braku takiej restrukturyzacji jest upadłość przedsiębiorstwa. Restrukturyzacja naprawcza przebiega według ściśle opracowanego i przyjętego

Ibid., s. 24.