5086

których ma on stosunkową przewagę w wydajności pracy na d zagranicą, natomiast nie korzystna jest specjalizacja w produkcji i eksporcie tych produktów w przypadku których kraj ten nie ma stosunku do zagranicy tak zrozumiałej przewagi względną.

Koszt komparatywny (alternatywny) jest kosztem wytworzenia jednego towaru wyrażonym w koszcie produkcji innego towaru w tym samym kraju.

Założenia:

•    Jedynym czynnikiem produkcji jest praca.

•    Doskonała przenośność czynników produkcji z gałęzi do gałęzi.

•    Doskonała konkurencja - cena każdego dobra jest równa kosztowi krańcowemu,

•    Pełne zatrudnienie,

•    Niezmienność warunków produkcji,

•    Pełna równorzędność krajów,

•    Swoboda decydowania o strukturze wymiany,

•    Rozpatruje się dwa kraje i dwa towary,

Jeżeli pomiędzy krajami występuje różnica w komparatywnym koszcie dóbr, to każdy z nich specjalizuje się w produkcji tego dobra, które wytwarza relatywnie taniej, czyli ma przewagę komparatywną (przy czym oba dobra mogą być jednocześnie droższe w produkcji w porównaniu do dóbr wytwarzanych w drugim kraju).

Przykład:

Kraj A dysponuje zasobem 1000 roboczogodzin, kraj B - 400 roboczogodzin.

Koszty produkcji wyrażone w roboczogodzinach ujęte są w tabeli:

	Kraj A	Kraj B
Zasób siły roboczej.	1000 rbg	400 rbg
Koszt produkcji czajnika w rbg.	6	3
Koszt produkcji ręcznika w rbg.	4	i
Relatywny koszt produkcji czajnika wyrażony w ręcznikach.	3/2	3

Powiedzmy, że warunkach gospodarki zamkniętej ustali się następująca struktura produkcji (w nawiasach całkowity koszt produkcji w roboczogodzinach):

	Kraj A	Kraj B	Łączna produkcja
Produkcja czajników	40 (240)	70 (210)	110
Produkcja ręczników	190 (760)	190 (190)	380

Kraje zaczynają prowadzić ze sobą swobodną wymianę handlową i następuje specjalizacja:

	Kraj A	Kraj B	Łączna produkcja
Produkcja czajników	166	—	166 ( +56)
Produkcja ręczników	—	400	400 ( +20)

C) TEORIA KOSZTOWALTERNATYWNYCH HABERLERA

Kosztem alternatywnym nazywa się związaną z podjęciem międzynarodowej specjalizacji. Konieczność realizacji produkcji określają dobrą które w trakcie wymiany są przedmiotem importu.

Zgodnie z teorią kosztów alternatywnych celowość i potrzeba rozwoju handlu międzynarodowego istnieje w sytuacji zróżnicowania kosztów alternatywnych. Każdy kraj powinien specjalizować się w tych dziedzinach, a

2