107423

■    indywidualizm: czas wolny od pracy, wolność, wyzwolenie, aktywne uczestnictwo w zajęciach, uczenie również poza szkolą na własną rękę, ograniczenie roli państwa w gospodarce, komunikacja o niskim kontekście - krótko i rzeczowo.

■    kolektywizm: szkolenia, „wiedza do wkucia”

■    uniwersalizm - wszystkich ocenia się wg tych samych zasad, kiyteriów

■    partykularyzm - ocena dokonywana w zależności, czy kogoś lubię, czy nie, skrajne przypadki *■> nepotyzm

Samorealizacja - istotna w kulturach indywidualistycznych, natomiast w kolektywistycznych

ważny jest honor, wartość grupy - patrzymy zbiorowościowo.

3.    Kobiecość i męskość (Masculinity - MAS) - ten szczególny wymiar wskazuje na zróżnicowanie ról poszczególnych płci. W każdej kulturze role kobiece to dbanie o sferę uczuć i zachowanie harmonii, a role męskie to asertywność i „przebojowość”. Jednak w kulturach kobiecych zachowania obu płci są podobne i zbliżają się do bieguna kobiecego, podczas gdy w kulturach męskich jest większe zróżnicowanie między rolami przypisywanymi płciom. Jednocześnie zachowania obu płci są bliższe bieguna męskiego niż w kulturach kobiecych. Aspekt ten nie wpływa znacząco na liczbę kobiet robiących karierę zawodową. Choć w kulturach kobiecych jest mniej barier utrudniających kobiecie robienie kariery, to kobiety na ogół nie odczuwają takiej potrzeby. Z kolei w kulturach męskich, choć kobiecie trudniej jest osiągnąć sukces zawodowy, to jednocześnie kobiety wykazują więcej męskich cech, pomocnych przy przełamywaniu barier.

■    Kultury męskie - oczywisty i sztywny podział obowiązków, najwyżej cenione są sukcesy materialne, postęp, pieniądze, asertywność, twardość, nie przystoi płakać facetom, na wsparcie zasługują najlepsi, duże i szybkie jest piękne, rządy przeznaczają relatywnie dużo pieniędzy na zbrojenie

■    Kultury kobiece - podziały się mieszają, role można irstalać, wymieniać

■    Im wskaźnik wyższy, tym kultura bardziej męska: Japonia 95, Polska 64, Usa 62, Rosja 36

4.    Unikanie niepewności (Uncertainty Avoidance Index - UAI) - unikanie niepewności możemy zdefiniować jako stopień zagrożenia odczuwany przez członków danej kultury w obliczu sytuacji nowych, nieznanych, lub niepewnych. Określa ono stopień, w jakim są oni skłonni zaakceptować nieprzewidywalność stosunków społecznych i niepewność przyszłości. Wysokie UAI związane jest też m.in. z wysokim poziomem niepokoją publicznym okazywaniem emocji oraz wysokim spożyciem alkoholu. Im wyższy wskaźnik, tym bardziej chcemy itnikać sytuacji nowych i niepewnych. Kraje z niskim UAI są bardziej otwarte na nowości i niepewność: Grecja 112, Rosja 95, Polska 93, Niemcy 65, USA 46, Chiny 30.

Studenci z krajów o wysokim UAI oczekują od nauczycieli, że będą oni ekspertami znającymi odpowiedź na każde pytanie. Nie wdają się w intelektualne spoty. Studenci z krajów o niskim UAI uznają prawo nauczyciela do udzielenia odpowiedzi „nie wiem”, doceniają tych wykładowców, którzy używają zrozumiałego języka.

W społeczeństwach unikających niepewności istnieją całe zestawy formalnych i nieformalnych praw pozwalających kontrolować zachowania pracowników i pracodawców. Dodatkowo funkcjonują tam wewnętrzne przepisy regulujące przebieg