116036

Wprowadzenie

Odsączalność to zdolność ośrodka do oddawania wody wolnej pod wpływem siły ciężkości. Procesowi temu nie poddają się wody związane ze szkieletem skały siłami przewyższającymi siły grawitacji (wody higroskopijne, błonkowate oraz część objętości wody kapilarnej). W naturze proces ten występuje przy obniżaniu się zwierciadła wody podziemnej.

Miarą odsączalności grawitacyjnej jest współczynnik odsączalności tj. stosunek maksymalnej objętości wody V_w, mogącej odsączyć się ze skały w pełni nasyconej wodą pod wpływem siły ciężkości do całkowitej objętości skały V.

Gdy skała jest w pełni nasycona wodą między współczynnikiem odsączalności /i a współczynnikiem porowatości zachodzi następująca zależność.

n = H + s_r    (2)

gdzie s_r oznacza współczynnik retencji, który określa się jako stosunek objętości wody związanej V_z do objętości skały V. Objętość V_z określa objętość wody pozostającej w skale po procesie odsączania skały w pełni nasyconej wodą.

Współczynnik retencji jest szczególną wartością wilgotności objętościowej O, tj. stosunku objętości wody zawartej w skale do objętości skały

o = ^V-f    (4)

Odsączanie się wody wolnej jest procesem bardzo powolnym, toteż wprowadzono współczynnik odsączalności chwilowej /i_t. Współczynnik ten wyraża stosunek wody wolnej odsączonej z ośrodka w określonym czasie V_t do jego całkowitej objętości V.

Współczynnik odsączalności chwilowej zależy od czasu trwania procesu odsączania wody i przy dostatecznie długim okresie czasu zbliża się on do współczynnika odsączalności, co można wyrazić w następujący sposób:

H = Jim n_t    (6)

t —*O0

W naturalnych warstwach wodonośnych im większa jest ich różnorodność i im więcej przewarstwień o małej wodoprzepuszczalności, utrudniających wodzie wolnej przepływ pod wpływem siły grawitacji, tym wolniejszy będzie proces odsączania.

1. Sposób oznaczania współczynnika odsączalności.