116656

Nagardżuna: „Zasadnicze zwrotki o drodze środkowej”

1.    Istnienie rzeczy z samej siebie, z innej rzeczy, z obu bądź bez przyczyny jest niemożliwe.

2.    Są tylko cztery przyczyny;

przyczyna główna,

przyczyna podstawowa, punkt oparcia, przyczyna bezpośrednio następująca, przyczyna dominująca.

3.    Działanie nie ma przyczyny, nie jest też bez przyczyny, a i przyczyny nie są ani nie działające, ani działające. Przyczyna nie dotyczy zarówno przedmiotu istniejącego jak i nieistniejącego.

4.    W przyczynach nie istnieje skutek. Powstanie samobytu za sprawą warunków i przyczyn jest niezrozumiałe (byłby on wytworzonym). Samobyt - z definicji - nie może być wytworzony ani zależny od czegokolwiek.

5.    Jeśli samobyt nie istnieje, to nie może istnieć innobyt (samobyt innobytu zwany jest innobytem). Bez samobytu i innobytu nie może istnieć byt. Nieustalony jest także niebyt (niebyt jest bowiem określany zmianą bytu). Skoro natura nie/istnieje co miałoby podlegać zmianie?

6.    Istotą nauki Buddy jest niepostrzeganie samobytu i innobytu, bytu i niebytu. Gdyby isOiienie przysługiwało rzeczy z natury, to nie przestawałaby ona istnieć (zmiana natury nie jest możliwa).

7.    Buddyzm odrzuca stanowisko eternalizmu, które rozumiane jest jako istnienie niezmiennych, samoistnych i trwałych zjawisk. Buddyzm odrzuca też anihilacjonizm, mówiący, że nic nie istnieje.

8.    G. Nagarjuna, Mulamadhyamaka-Karika:

Nirwana to, to co jest ani zanikłe, ani osiągnięte, ani unicestwione, ani wieczne, ani odrzucone, ani powstałe.

Nirwana to, to co jest w ciągłym mchu zależności lub uwarunkowaniu, gdy jest niezależne i nieuwamnkowane.

Nirwana nie jest ani bytem, ani niebytem.

9.    Odwrócenie zarzutów - na podstawie logicznej argumentacji następuje obalenie tezy, jakoby wszystkie rzeczy miały być puste