Temat:
Drgania harmoniczne struny.
Budownictwo
sem.III
grupa 3
sekcja 7
wykonały:
Barbara Rduch
Patrycja Szydło
Katarzyna Gawol
.
I. WSTĘP.
Struną nazywamy walec, którego przekrój jest tak mały, że praktycznie nie stawia on oporu przy naginaniu. Jeżeli napiętą strunę szarpniemy to powstałe przy tym zaburzenie (drganie poprzeczne) będzie rozchodzić się wzdłuż struny. Ponieważ jest ona na obu końcach umocowana, więc fala odbita po nałożeniu z falą padającą daje falę stojącą. Na końcach struny powstają nieruchome węzły, a wszystkie pozostałe punkty mają taką samą fazę drgań i wychylają się równocześnie w jedną stronę. Dla częstotliwości podstawowej na końcach mamy węzły, a w środku strzałkę. Dla wyższych tonów harmonicznych obok węzłów na końcach struny powstają wzdłuż struny węzły dzielące ją na równe części. Liczba węzłów powstających wzdłuż struny odpowiada liczbie wyższych harmonicznych o częstotliwości i.t.d. Dla częstotliwości podstawowej długość fali =2*l (l dłg struny), oraz częstotliwość (v- prędkość rozchodzenia się fali.) Natomiast częstotliwość wyższych harmonicznych otrzymujemy ze wzoru: , gdzie k=0,1,2... jest liczbą węzłów występujących wzdłuż struny. Drgania podstawowe i wyższe harmoniczne twożą tzw. układ drgań własnych struny. Wskutek przekazywania energi cząstkom otoczającego ośrodka lub wskutek przejścia jej w inny rodzaj energii, energia układu drgającego stopniowo maleje. Wszystkie drgania są zatem drganiami tłumionymi. Rezonansem akustycznym nazywa się zjawisko gwałtownego wzrostu amplitudy drgań jakich kolwiek ciał, jeżeli częstość fal akustycznych, które drgania te wywołują zbliża się do pewnych wartości charakterystycznych dla ciał drgających i nazwanych częstościami rezonansowymi. Fala wykazuje dyspersję gdy szybkość fali zależy od jej długości. Przy braku dyspersji zachodziłaby relacja więc wykres częstotliwości harmonicznych od ich numeru powinien być linią prostą przechodzcącą przez środek układu współrzędnych . Wtedy poszczególne częstotliwości odpowiadające kolejnym harmonicznym powinny mieć wartości takie, jak w zamieszczonej poniżej tabeli:
numer |
częstotl. [Hz] |
1 |
73 |
2 |
146 |
3 |
219 |
4 |
292 |
5 |
365 |
6 |
438 |
7 |
511 |
8 |
584 |
9 |
657 |
10 |
730 |
11 |
803 |
12 |
876 |
13 |
949 |
14 |
1022 |
15 |
1095 |
16 |
1168 |
17 |
1241 |
18 |
1314 |
19 |
1387 |
20 |
1460 |
.
II. OPIS PRZEBIEGU ĆWICZENIA.
Ustawienie elektromagnesu na środku struny.
Określenie częstotliwości poddstawową drgań zawiększając powoli częstotliwość za poomocą klawiatury i obserwując strunę oraz ekran oscylostopu (zarejestrowanie otrzymanej amplitudy poprzez wciśnięcie ENTER).
Odszukanie kolejnych harmonicznych drgań struny (w tym celu ustawiamy elektromagnes w okolicy strzałki struny ; przy drugiej harmonicznej będzie to 1/3 lub 2/3 długości struny ).
Znalezienie jak najwięcej harmonicznych .
Wykonanie wykresu częstotliwości harmonicznej od ich numeru (wykres ten powinien być linią prostą przechodzącą przez początek układu współrzędny).
Tabelka zawierająca pomiary częstotliwości
numer pomiaru |
częstotliwość [Hz] |
1 |
59 |
2 |
123 |
3 |
185 |
4 |
248 |
5 |
375 |
6 |
437 |
7 |
501 |
8 |
569 |
9 |
633 |
10 |
702 |
11 |
772 |
12 |
837 |
13 |
906 |
14 |
980 |
15 |
1043 |
16 |
1102 |
17 |
1156 |
18 |
1233 |
19 |
1278 |
III. WNIOSKI.
Zaobserwowanie odchylenia wykresu częstotliwości harmonicznych od ich numeru od linii prostej jest równoznaczne ze stwierdzeniem zjawiska dyspersji fal poprzecznych w strunie. Z wykresu wynika również, że odchylenie to wzrasta wraz ze wzrostem częstotliwości. Zatem dyspersja zależy od czędtotliwości. Dla wyższych harmonicznych coraz trudniej jest zaobserwować rezonans, co spowodowane jest coraz większą częstotliwością i coraz mniejszą amplitudą.