ĆWICZENIE NR IX

 

DOKŁADNA OBRÓBKA PLASTYCZNA

 

- KSZTAŁTOWANIE PLASTYCZNE GWINTÓW -

1. Cel ćwiczenia

 

Celem ćwiczenia jest zapoznanie z technologią kształtowania plastycznego gwintów ze szczególnym uwzględnieniem walcowania gwintów zewnętrznych za pomocą głowic rolkowych oraz wygniatania gwintów wewnętrznych, Zwraca się uwagę na następujące zagadnienia:

 jakość technologiczną i użytkową, a zwłaszcza dokładność wymiarową i stan warstwy wierzchniej kształtowanych plastycznie połączeń gwintowych,

 efektywność techniczno - ekonomiczną procesów,

 odpowiednie przygotowanie półwyrobów.

  

2. Tematyka prac badawczych i technicznych

 

Tematyka prac jest następująca.

 Pokaz narzędzi do kształtowania plastycznego gwintów oraz wyrobów.

 Pokaz zdjęć zgładów metalograficznych, przedstawiających strukturę materiału na przekrojach gwintów kształtowanych plastycznie.

• Doświadczalne wyznaczanie średnicy półwyrobu dla gwintu zewnętrznego walcowanego głowicą rolkową (temat 1) oraz średnicy otworu dla gwintu wewnętrznego wygniatanego (temat 2) oraz momentu i mocy walcowania (wygniatania).

 

  3. Schematy badanych procesów

 

 

4. Zalecenia

 

4.1. Przedstawienie wyników pomiarów

 

Temat 1

Tabl. IX/1. Wyniki badań procesu walcowania gwintu zewnętrznego głowicą rolkową

Materiał obrabiany: ...........................................................................................…………………………. Wymiar gwintu walcowanego: ............................................ Posuw: ..................…………… [mm/obr] Prędkość walcowania: ............... [m/s] Obrabiarka: ............................................................…………. Narzędzie: ...........................................................................................................................……….

Lp

Średnica półwyrobu d0 [mm]

Średnica zewnętrzna walcowanego gwintu d [mm]

Odchyłka od wymiaru nominalnego dnom - d [mm]

Tolerancje wg PN Td [m]

Moc [W]

Przybli- żona wartość momentu [Nm]

Uwagi

Szereg

4

6

8

1

2

3

  

Średnica półwyrobu obliczona teoretycznie (z warunku stałej objętości materiału):

Średnica półwyrobu określona doświadczalnie:

d_0d = ............... [mm]

Tolerancje: ..........................................................................................

 Temat 2

Tabl. IX/2. Wyniki badań procesu wygniatania gwintu wewnętrznego wygniatakiem

Materiał obrabiany: ...........................................................................................…………………………. Wymiar gwintu walcowanego: ............................................ Posuw: ..................…………… [mm/obr] Prędkość walcowania: ............... [m/s] Obrabiarka: ............................................................…………. Narzędzie: ...........................................................................................................................……….

Lp

Średnica półwyrobu d0 [mm]

Średnica zewnętrzna walcowanego gwintu d [mm]

Odchyłka od wymiaru nominalnego dnom - d [mm]

Tolerancje wg PN Td [m]

Moc [W]

Przybli- żona wartość momentu [Nm]

Uwagi

Szereg

4

4

4

1

2

3

  

Średnica otworu półwyrobu obliczona teoretycznie (z warunku stałej objętości materiału):

Średnica otworu półwyrobu określona doświadczalnie:

D_0d = ............... [mm]

Tolerancje: .................................................................................................

 4.2. Opracowanie wyników pomiarów

 

Należy sporządzić wykresy zależności d(d₀) i D₁(D₀) oraz wyznaczyć (w drodze interpolacji) wartości nominalne średnic d₀ i D₀ wraz z odpowiednimi tolerancjami. Wartości tych średnic należy porównać z obliczonymi z warunku stałej objętości.

 

4.3. Wnioski

 

Wnioski winny dotyczyć jakości technologicznej gwintów kształtowanych plastycznie ze szczególnym uwzględnieniem dokładności wymiarowej i stanu warstwy wierzchniej. Ponadto należy sformułować wnioski wynikające z porównania wartości średnic półwyrobów określonych doświadczalnie i obliczonych z warunku stałej objętości oraz dotyczące wpływu średnic półwyrobów na wartości mocy i momentów występujących podczas badanych procesów.

 

5. Zagadnienia kontrolne

 

 Ogólna charakterystyka i zakres stosowania metod kształtowania plastycznego gwintów zewnętrznych i wewnętrznych.

 Rodzaje i konstrukcja narzędzi kształtujących i oprzyrządowania (walce, rolki segmentowe, szczęki płaskie, narzędzia i oprzyrządowanie do walcowania planetarnego, głowice, wygniataki).

 Charakterystyka jakości technologicznej i użytkowej gwintów kształtowanych plastycznie.

 Przygotowanie półwyrobów do kształtowania plastycznego gwintów.

 Zarys i system tolerancji gwintów metrycznych według PN.

 

 

Rys. IX/1. Walcowanie gwintu zewnętrznego głowicą trzyrolkową (a)
i wygniatanie gwintu wewnętrznego wygniatakiem (b);

1 - przedmiot obrabiany,
2 - rolki głowicy,
3 - korpus głowicy,
4 - uchwyt,
5 - wygniatak

---