Marek Biesiada 22. 03. 2007

Konspekt lekcji historii

w klasie III B

Temat: Zachwianie się światowego systemu komunistycznego.

1. Cele dydaktyczno-wychowawcze.

Po lekcji uczeń:

• zna działalność: Nikity Chruszczowa, Władysława Gomułki, Leonida Breżniewa, Fidela Castro (P)

• rozumie pojęcia: odwilż, praska wiosna, doktryna Breżniewa (P)

• rozumie znaczenie dat:

• śmierci Stalina (P)

• XX Zjazdu KPZR (PP)

• protestu robotników w Poznaniu (P)

• praskiej wiosny (PP)

• wybudowania muru berlińskiego (PP)

• kryzysu kubańskiego (PP)

• utworzenia EWG (PP)

• charakteryzuje zmiany jakie nastąpiły w ZSRR po śmierci Stalina (P)

• wyjaśnia wpływ XX Zjazdu KPZR na odejście od systemu stalinowskiego (PP)

• wymienia przyczyny strajku w Poznaniu w 1956 r. (P)

• uzasadnia, dlaczego państwa Europy Zachodniej podjęły po II wojnie światowej ścisłą współpracę (PP)

• objaśnia, dlaczego ZSRR i USA angażowały się w konflikty lokalne (PP)

• uzasadnia, że wydarzenia z października 1956 r. zakończyły w Polsce okres stalinizmu (PP)

• podaje przykłady podejmowania prób uniezależnienia się od ZSRR w krajach demokracji ludowej (PP)

• wykonuje kalendarium integracji europejskiej (PP)

• lokalizuje na mapie miejsca konfliktów, np. Kubę, Wietnam, Afganistan (PP).

2. Metody:

• rozmowa nauczająca,

• opowiadanie,

• praca z podręcznikiem,

• mapą,

• analiza materiałów źródłowych,

• przygotowanie informacji prasowej na temat wybranego wydarzenia świadczącego o kryzysie systemu komunistycznego,

• wykonanie zadań w skoroszycie gimnazjalisty

3. Środki dydaktyczne:

• podręcznik, rozdział: Po obydwu stronach żelaznej kurtyny,

• skoroszyt gimnazjalisty,

• mapa: Europa po drugiej wojnie światowej,

• teksty źródłowe,

• wydawnictwa popularnonaukowe

4. Tok lekcji:

Czynności nauczyciela	Czynności uczniów	Uwagi
1	2	3
I. Czynności organizacyjno - porządkowe. sprawdzenie listy obecności zapisanie tematu lekcji do dziennika
Rekapitulacja wtórna: Przeciwko komu był wymierzony terror władz komunistycznych? Jakie zmiany nastąpiły w Polsce w dziedzinie kultury? Jakie zmiany następowały w Ludowym Wojsku Polskim w okresie stalinowskim? Kiedy uchwalono konstytucję PRL? Jakie zmiany gospodarcze nastąpiły w Polsce w okresie stalinowskim? Czemu miały służyć zmiany gospodarcze w Polsce w okresie stalinowskim? W których dziedzinach gospodarki komunistom nie udało się wprowadzić planowanych zmian? W jaki sposób polskie władze komunistyczne prześladowały i walczyły z Kościołem katolickim oraz religią? Dlaczego doszło do aresztowania prymasa Wyszyńskiego? Jakich wartości bronił Kościół Katolicki w Polsce?	Odpowiadają wyznaczeni uczniowie
Realizacja nowych treści: Temat: Zachwianie się światowego systemu komunistycznego. 1. XX Zjazd KPZR Jakie zmiany zaszły w ZSRR i na świecie po śmierci Stalina? Kiedy miała miejsce XX wiek ZSRR? Kogo skrytykował na tym zjeździe Nikita Chruszczow? 2. Wystąpienia przeciwko władzom komunistycznym w państwach Europy Wschodniej W których państwach dochodziło do wystąpienia społeczeństw przeciwko władzom komunistycznym? Kiedy miało miejsce powstanie węgierskie? Dlaczego robotnicy w Berlinie wystąpili przeciw władzom komunistycznym? Jak zakończyło się powstanie w Berlinie? Kiedy miały miejsce wydarzenia w Poznaniu? Jaki przebieg miały wydarzenia w Poznaniu? Do jakich zmian przyczyniły się wydarzenia w Poznaniu? Kiedy Władysław Gomułka został I sekretarzem PZPR? Jaki okres zakończył się w PRL wraz z powołaniem Gomułki na I sekretarza PZPR? Kiedy miało miejsce powstanie węgierskie? Kiedy miała miejsce praska wiosna w Czechosłowacji? Dlaczego wydarzenia w Czechosłowacji zagrażały innym państwom socjalistycznym w Europie Środkowo-Wschodniej? Dlaczego wojska Układu Warszawskiego dokonały inwazję na Czechosłowację? Kiedy miała miejsce inwazja wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację? Jakie skutki miały wydarzenia w Czechosłowacji? 3. Kryzysy międzynarodowe w latach 1956-1980 Kiedy i gdzie miały miejsce kryzysy międzynarodowe w latach 1956-1980? Czym mógł się zakończyć każdy z kryzysów międzynarodowych na świecie? Kiedy wybudowano mur berliński? Dlaczego władze NRD zdecydowały się na budowę muru w Berlinie? Kiedy miał miejsce kryzys kubański? Jak doszło do kryzysu kubańskiego? Co mógł rozpocząć kryzys kubański? Jak zakończył się kryzys kubański? Gdzie i kiedy miały miejsce konflikty lokalne na świecie? Jakie było zaangażowanie USA i ZSRR w wojnie Wietnamskiej, w konflikcie arabsko-izraelskim, w wojnie w Afganistanie? 4. Idea zjednoczonej Europy Jakie były początki idei zjednoczonej Europy? Kiedy powołano Radę Europy? Kiedy powołano Europejską Wspólnotę Węgla i Stali? Jaką była organizacją EWWS i jakie stawiała sobie cele? Kiedy powołano Europejską Wspólnotę Energii Atomowej? Kiedy i gdzie powołano Europejską Wspólnotę Gospodarczą? Jakie państwa stworzyły EWG? Jakie były cele i działalność EWG? Jakie korzyści odniosły państwa skupione w EWG?	Uczniowie zapisują temat do zeszytu. Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 181. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 1. XX Zjazd KPZR - luty 1956 a) ZSRR po śmierci Stalina władze zaprzestają prowadzenia polityki represji wobec obywateli, m.in. uwalniają więźniów politycznych z łagrów, zezwalają na swobodne przemieszczanie się na terytorium ZSRR polepszenie się stosunków międzynarodowych - konferencja w Genewie w 1955 r. z udziałem USA, ZSRR, Wielkiej Brytanii i Francji b) XX Zjazd KPZR wystąpienie sekretarza generalnego Nikity Chruszczowa, w którym skrytykował rządy Stalina Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 181-182. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 2. Wystąpienia przeciwko władzom komunistycznym w państwach Europy Wschodniej a) powstanie we wschodnim Berlina - czerwiec 1953 r. robotnicy berlińscy żądali poprawy warunków życia i swobód demokratycznych stłumienie buntu robotników przez radzieckie czołgi b) wydarzenia czerwcowe w Poznaniu - 28 czerwca 1956 r. w Poznaniu doszło do starć i walk pomiędzy robotnikami a milicją i wojskiem wydarzenia w Poznaniu były przyczyną do zmian władz w PZPR c) polski październik - powołanie na I sekretarza PZPR Władysława Gomułkę usunięto osoby skompromitowane związane z reżimem stalinowskim złagodzono cenzurę koniec okresu stalinowskiego w Polsce uwolnienie prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego zaprzestanie wprowadzania kolektywizacji usunięcie z Ludowego Wojska Polskiego ministra obrony narodowej marszałka Rokossowskiego oraz radzieckich oficerów d) powstanie na Węgrzech - 23 października 1956 r. stłumienie węgierskiego powstania przez wojska radzieckie e) praska wioska w Czechosłowacji - 1968 r. w Czechosłowacji próbowano wprowadzić tzw. socjalizm z ludzką twarzą polegający na: zniesieniu cenzury, wprowadzeniu wolności słowa i swobód obywatelskich zmiany w Czechosłowacji zagrażały istnieniu ustrojów komunistycznych w innych państwach bloku wschodniego interwencja wojsk Układu Warszawskiego - stłumienie praskiej wiosny f) doktryna Breżniewa ograniczała ona suwerenność państw socjalistycznych w Europie Środkowo-Wschodniej Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 183-184. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 3. Kryzysy międzynarodowe w latach 1956-1980 a) budowa muru berlińskiego - sierpień 1961 władze NRD podjęły decyzję o budowie muru, który uniemożliwiłby ucieczkę obywatelom NRD do Berlina Zachodniego i RFN b) kryzys kubański - 1962 r. przejęcie władzy w Kubie w 1959 przez komunistów na czele, których stał Fidel Castro instalowanie przez Sowietów rakiet, które miały zaatakować USA USA dokonała morskiej blokady Kuby świat stanął przed groźbą wybuchu wojny nuklearnej Sowieci wycofali rakiety z Kuby c) konflikty lokalne wojna w Wietnamie (1965-1975) - USA wspierały Wietnam Południowy, natomiast ZSRR Wietnam Północny konflikt arabsko-izraelski na Bliskim Wschodzie - USA wspierało Izrael, natomiast ZSRR państwa arabskie wojna w Afganistanie (1979-1989) - po interwencji wojskowej ZSRR w Afganistanie partyzantkę muzułmańską wspierały USA Jeden z uczniów czyta tekst z podręcznika G. Wojciechowski, Historia III..., Poznań 2002, s. 184. Uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela. Uczniowie zapisują notatkę do zeszytu: 4. Idea zjednoczonej Europy a) powstanie w 1949 r. Rady Europy z siedzibą w Strasburgu organizacja powołana w celu obrony praw człowieka i demokracji parlamentarnej b) powołanie w 1952 r. Europejskiej Współpracy Węgla i Stali (EWWS) była to organizacja gospodarcza, która miała stworzyć wspólny rynek na surowce i produkty przemysłu węglowego i stalowego c) powołanie w 1957 r. Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Euratom) d) powołanie w 1957 r. w Rzymie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG) początkowo w jej skład wchodziły: Francja, Luksemburg, Belgia, Włochy, Holandia i RFN w krajach EWG zniesiono cła, ograniczenia ilościowe w handlu, zapewniono swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału, wypracowano wspólną politykę rolną i transportową, ujednolicono prawodawstwo w zakresie niezbędnym do funkcjonowania wspólnego rynku powstanie EWG spowodowało w Europie Zachodniej ożywienie gospodarcze, wzrost poziomu życia ludzi, ustabilizowanie gospodarcze i polityczne
Rekapitulacja pierwotna Jakie zmiany zaszły w ZSRR i na świecie po śmierci Stalina? Kiedy miała miejsce XX wiek ZSRR? Kogo skrytykował na tym zjeździe Nikita Chruszczow? W których państwach dochodziło do wystąpienia społeczeństw przeciwko władzom komunistycznym? Kiedy miało miejsce powstanie węgierskie? Dlaczego robotnicy w Berlinie wystąpili przeciw władzom komunistycznym? Jak zakończyło się powstanie w Berlinie? Kiedy miały miejsce wydarzenia w Poznaniu? Jaki przebieg miały wydarzenia w Poznaniu? Do jakich zmian przyczyniły się wydarzenia w Poznaniu? Kiedy Władysław Gomułka został I sekretarzem PZPR? Jaki okres zakończył się w PRL wraz z powołaniem Gomułki na I sekretarza PZPR? Kiedy miało miejsce powstanie węgierskie? Kiedy miała miejsce praska wiosna w Czechosłowacji? Dlaczego wydarzenia w Czechosłowacji zagrażały innym państwom socjalistycznym w Europie Środkowo-Wschodniej? Dlaczego wojska Układu Warszawskiego dokonały inwazję na Czechosłowację? Kiedy miała miejsce inwazja wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację? Jakie skutki miały wydarzenia w Czechosłowacji? Kiedy i gdzie miały miejsce kryzysy międzynarodowe w latach 1956-1980? Czym mógł się zakończyć każdy z kryzysów międzynarodowych na świecie? Kiedy wybudowano mur berliński? Dlaczego władze NRD zdecydowały się na budowę muru w Berlinie? Kiedy miał miejsce kryzys kubański? Jak doszło do kryzysu kubańskiego? Co mógł rozpocząć kryzys kubański? Jak zakończył się kryzys kubański? Gdzie i kiedy miały miejsce konflikty lokalne na świecie? Jakie było zaangażowanie USA i ZSRR w wojnie Wietnamskiej, w konflikcie arabsko-izraelskim, w wojnie w Afganistanie? Jakie były początki idei zjednoczonej Europy? Kiedy powołano Radę Europy? Kiedy powołano Europejską Wspólnotę Węgla i Stali? Jaką była organizacją EWWS i jakie stawiała sobie cele? Kiedy powołano Europejską Wspólnotę Energii Atomowej? Kiedy i gdzie powołano Europejską Wspólnotę Gospodarczą? Jakie państwa stworzyły EWG? Jakie były cele i działalność EWG? Jakie korzyści odniosły państwa skupione w EWG?	Odpowiadają wyznaczeni uczniowie
V. Zadanie pracy domowej	ZĆ Zadania: 1,4,6,7/121-124. P Zadania: 2/185.
VI. Ocena pracy uczniów na lekcji.	Odpowiadają wyznaczeni przez nauczyciela uczniowie, którzy mogą posługiwać się podręcznikiem i zapisem w zeszytach.	Uczniowie aktywni otrzymują oceny.

---