77548

Dr. hab. Maria Bijak - Kaszuba Międzynarodowa stosunki gospodarcze Wykład IX- Cło

Cło - jest podatkiem nakładanym przez państwo na towar przekraczający granicę celną tego państwa. W zależności od kierunku przekraczania granicy celnej oraz państwa docelowego wyodrębniamy cła:

-    Importowe

-    Eksportowe

-    Tranzytowe

Cła importowane stosowane sa w celach:

Fiskalnych (przysporzenie państwu dochodów)

-    Ochronnych (ochrona produkcji krajowej przez konkurencję zagraniczną)

1.    Dochodowe efekty cła:

-    Strata konsumentów: spadek ich realnych dochodów

-    Część utraconych dochodów konsumentów przejmują producenci krajowi: redystrybucyjny efekt cła

-    Kolejną część utraconych dochodów konsumentów przejmuje budżet państwa w formie opłat celnych: fiskalny efekt cła

-    Pozostała część strat konsumenta nie przekłada się na korzyści innych podmiotów- są to społeczne utraty gospodarki wynikające z:

>    Niewłaściwej alokacji zasobów w skutek zastąpienia tańszego importu droższą produkcją krajową: protekcyjny efekt cła

>    Obniżenie konsumpcji krajowej i utraty nadwyżki konsumenta: konsumpcyjny efekt cła Dodatkowe efekty ekonomiczne cła:

-    Zmiana struktury cen na rynku krajowym (wzrost cen dóbr chronionymi cłami w stosunku do cen dóbr niechronionych). Jest to sygnał dla producentów, że opłaca się wytwarzać. Następuje zmiana struktury produkcji krajowej (wzrost produkcji nieefektywnej, kosztem pozostałej).

-    Nieoptymalna alokacja zasobów, w ramach której czynniki produkcji przyciągane są do nieefektywnych ale chronionych zastosowań. Następuje wzrost cen w branżach wykorzystujących chronione (droższe) dobra do dalszej produkcji-> wzrost kosztów wytwarzania i spadek konkurencyjności eksportu w tych branżach-> spadek (lub spowolnienie) eksportu w skali całej gospodarki.

2.    Klasyfikacja ceł:

-    Podział w zależności od sposobu ustalanie ceł:

>    Cła ad valorem (dosł. Od wartości) ustalane w formie określonego procentu od wartości dobra.

>    Cła specyficzne, tzn. ustalone w określonej kwode w stosunku do ilości danego dobra (np. sztuki, tony)

>    Cła kombinowane, tzn. ustalane jednocześnie od wartości i ilości.

-    Podział w zależności od ekonomicznego celu cła:

>    Cła fiskalne - stosowane przede wszystkim lub wyłącznie z myślą o przysporzeniu dochodu

>    Cła ochronne - stosowane przede wszystkim w celu ochrony produkcji krajowej przed konkurencją zagraniczną (funkcja fiskalna ma tu znaczenie drugorzędne)