80257

-    gdy świadczenie polega na czynieniu tego rodzaju, że nie wymaga ono osobistego działania dłużnika, wierzyciel może żądać upoważnienia przez sąd do wykonania należnej czynności na koszt dłużnika

-    gdy świadczenie polega na zaniechaniu, wierzyciel może żądać upoważnienia sądu do usunięcia na koszt dłużnika wszystkiego, co dłużnik wbrew zobowiązaniu uczynił.

Wierzyciel może żądać wykonania pierwotnego świadczenia lub może wykonać na koszt dłużnika świadczenie zastępcze, zachowując w obu przypadkach roszczenie odszkodowawcze dla naprawienia wynikłej ze zgody szkody. Jeżeli skorzysta z tych roszczeń to dotychczasowy stosunek zobowiązaniowy trwa nadal i w konsekwencji wierzyciel sam zobowiązany jest do wykonania swojego świadczenia wzajemnego

Przyznanie wierzycielowi alternatywnego uprawnienia do odstąpienia od umowy wzajemnej. Ustawa uzależnia wykonanie prawa do odstąpienia od wyznaczenia dłużnikowi będącemu w zwłoce odpowiedniego dodatkowego terminu do wykonania zobowiązania połączonego z zagrożeniem, iż w razie bezskutecznego upływu tego terminu, wierzyciel od umowy odstąpi.

Wierzyciel może nie skorzystać z tego uprawnienia i domagać się wykonania zobowiązania oraz ewentualnego odszkodowania za zwłokę. Uprzednie wyznaczenie dodatkowego terminu do spełnienia świadczenia nie jest konieczne w dwóch przypadkach:

a)    gdy uprawnienie do natychmiastowego odstąpienia zostało wyraźnie zastrzeżone w umowie

b)    gdy wykonanie zobowiązania przez jedną stronę po terminie nie miałoby dla drugiej strony znaczenia ze względu na właściwość zobowiązania albo ze względu na zamierzony przez nią cel umowy, wiadomej stronie będącej w zwłoce

Jeżeli świadczenia obu stron są podzielne a jedna ze stron dopuszcza się zwłoki tylko, co do części świadczenia, wówczas uprawnienie drugiej strony do odstąpienia od umowy ulega ograniczeniu. Wierzyciel nie może odstąpić od umowy, co do części świadczenia wykonanego już przez dłużnika zanim popadł on w zwłokę.

W następstwie złożenia oświadczenia woli o odstąpieniu od umowy wzajemnej umowa ta przestaje strony wiązać i to z mocą wsteczną. Każda ze stron obowiązana jest zwrócić drugiej stronie to, co już świadczyła i zostaje zwolniona z obowiązku dalszych świadczeń.