97245

związków na energię wiązań ATP. Niezbędnym uczestnikiem łańcucha oddechowego jest tlen.

Jedna cząsteczka NADH pozwala wyprodukować 3 cząsteczki ATP, a jedna cząsteczka FADH₂ -2 cząsteczki ATP. Nietrudno więc obliczyć, że jeden pełny obrót cyklu Krebsa pozwala wytworzyć 12 cząsteczek ATP - uniwersalnego nośnika energii dla komórki (3x3 + lx2 + l = 12).

Łańcuch oddechowy:

NADH wytworzony podczas glikolizy oraz NADH i FADH> powstające w cyklu kwasu cytrynowego zostają w warunkach tlenowych ostatecznie utlenione przez 0₂.Proces ten jest związany z dużą zmianą energii swobodnej, której część zostaje zużyta do produkcji ATP z ADP i Pi w procesie fosforylacji oksydacyjnej zredukowane nukleotydy redukują tlen cząsteczkowy do wody za pośrednictwem przenośników elektronów i protonów uszeregowanych w mitochondrialny łańcuch transportu elektronów. Składniki tego łańcucha są umiejscowione w wewnętrznej błonie mitochondrialnej i zgrupowane w cztery kompleksy białkowe z których pierwszy odbiera elektrony z NADH, drugi z FADH₂.zaś dwa następne uczestniczą w dalszym przekazywaniu elektronów na tlen. Oprócz wielopodjednostkowych kompleksów, w łańcuchu funkcjonują dwa niskocząsteczkowe przenośniki elektronów: ubichinon (UQ), który może przemieszczać się w błonie, oraz cytochrom c, poruszający się w fazie wodnej, przestrzeni między błonowej (ubichinon jest 1,4-benzochinonem z poliprenylowym łańcuchem bocznym zawierającym 9-10 jednostek izoprenoidowych, który może odwracalnie przechodzić z formy utlenionej w zredukowaną - ubichinol: UQ+2e +2H*<-»UQH₂

Ubichinon podobnie jak plastochinon jest związkiem hydrofobowym rozpuszczalnym w lipidach skutkiem czego może dyfundować wewnątrz błony tworząc pulę nie związaną z żadnym konkretnym białkiem, i-podobnie jak plastochinon w błonie tylakoidu - działać jako ruchomy przenośnik redoks między białkowymi kompleksami łańcucha transportu elektronów.

Budowa kompleksów łańcucha oddechowego u roślin

>• Kompleks I. Dehydrogenaza NADH utlenia NADH i redukuje ubichinon miejsce wiązania NADH znajduje się po stronie matrix dlatego utleniany jest tylko NADH powstały w cyklu kwasy cytrynowego . W skład kompleksu wchodzą FMN oraz 3-4 białka zawierające centra Fe-S. Dehydrogenaza NADH składa się z dwóch mniejszych kompleksów dających się łatwo rozdzielić: hydrofobowego wbudowanego w błonę i hydrofilowe sterczącego z błony po stronie matrix.

>■ Kompleks!!, występuje również flawina FAD i 3 centra Fe-S, na cząsteczkę białka przypada większa ilość atomów żelaza i siarki. Częścią tego kompleksu jest enzym cyklu Krebsa dehydrogenaza bursztynianowa. Elektrony z utlenionego bursztynianu kolejno redukują FAD i centra Fe-S aby ostatecznie przejść na ubichinon. UQH₂ przekazuje elektrony z pierwszych dwóch kompleksów na