99434

W 1958 zaczął kształtować się namibijski nich wyzwoleńczy. Pierwszą organizacją która powstała był OPC ( Kongres Ludu Owambo) założony przez Hermana Toivo ja Toivo, Salomona Mifina i Andreasa Shipanga, następnie przekształcony w OPO ( Organizację Ludu Owambo), gdzie w 1960 r. zmienił nazwę na SWA PO stając się główną organizacją namibijskiego mchu wyzwoleńczego. W samym SWAPO widoczne były również podziały na „skrzydło wewnętrzne” opowiadające się za stosowaniem metod politycznych w (Toivo ja Toivo) oraz „skrzydło zewnętrzne” prowadzące zbrojną walkę z władzami Pretorii z zagranicy ( Nujoma). Niestety SWAPO nie uzyskało całkowitego poparcia plemion afrykańskich zamieszkujących owe terytorium ze względu na to że, reprezentowało przede wszystkim plemię Owambo stanowiące ok. 56% miejscowych Afrykanów. Powstawały inne konkurujące organizację opierające się na innych plemionach jak choćby SWANU ( Narodowy Związek Afryki Południowo- Zachodniej 1959r.) czy DTA (Demokratyczny Sojusz Turnhalle) na czele z Clemensem Kapuulo ( wodzem plemienia Herero), który okazał się największą konkurencją dla SWAPO.

Ówczesny rząd Pretorii premiera Hendrich Frenscha Verwoerda, postanowił umocnić system apartheidu na tym terenie i postanowił na wzór RPA, stworzyć 10 bantustanów, czyli „ afrykańskich terytoriów ojczystych”, gdzie na każdym z nich żyłoby inne plemię, realizując w jego granicach swe prawo do samostanowienia. Niebiali mieszkańcy Afryki Południowo-Zachodniej stanowiący 90% ogółu ludności mieli żyć na wyznaczonym obszarze, natomiast rządzący krajem biali ( ok. 5% ogółu) mieli żyć w swoim państwie. W 1964 r. został wydany raport przez Komisję do Spraw Afryki Południowo- Zachodniej, która miała się zająć bantustanizacją tego terytorium. Podział terytorium na białe, czarne i brązowe ( zamieszkiwana przez ludność mieszaną pod względem rasowym). Owa polityka RPA wobec ludność afrykańskiej spotkała się ze znaczącym sprzeciwem ONZ jak i „zewnętrznym” skrzydłem SWAPO, które w 1966r. utworzyło Ludową Armię Wyzwolenia Namibii (PLAN). PLAN zajmował się przede wszystkim walką partyzancką z siłami zbrojnymi RPA i jej administracją. RPA w odpowiedzi na ataki wprowadziła represje wobec „wewnętrznego” skrzydła SWAPO i SWANU oraz zwiększyła liczbę swego wojska na terenie Afryki Południowo-Zachodniej.

Historycznym momentem w sprawie Afryki Południowo- Zachodniej było anulowanie mandatu RPA nad tym krajem przez ONZ co miało miejsce 27 października 1966r.

19 maja 1967 r. powołano do życia Radę ONZ do spraw Afiyki Południowo- Zachodniej, która miała administrować tym terytorium, aż do uzyskania przez nie niepodległości.

Tak 12 czerwca 1968 r. nadano Afryce Południowo- Zachodniej oficjalną nazwę Narnibia( od tego momenty Rada do spraw Namibii). W grudniu 1968 zaaprobowano rezolucję głoszącą, że ludność Namibii ma prawo do samostanowienia, niepodległości i prowadzenia walk przeciw nielegalnej okupacji. Mimo wszystko owa działalność ONZ nie zmieniła sytuacji wewnętrznej Namibii. RPA na takie działa odpowiadało na przykład wydaniem ustawy o terroryzmie, a w ramach jej realizacji aresztowano 37 czołowych aktywistów SWAPO (w tym Toivo jaToivo). Wiatach 1968- 1975 utworzono 10 bantustanów( Ovamboland, Okavangoland, Damaraland, Eastem Caprivi, Hereroland, Kaokoland, Namaland, Bushmandland, Tswanaland, Rehoboth- Gebert) obejmujących jedynie 25% terytorium kraju. Na owych obszarach plemiona, były „władcami swego terytorium ojczystego”, mogącego liczyć między innymi na pomoc RPA. Otrzymały one wszystkie „autonomię wewnętrzną”, a następnie niektóre z nich status „samorządzących się terytoriów”. W 1973r. Ovamboland otrzymał własną konstytucję i stał się pierwszym „samorządzącym się terytorium” w Namibii, dalej Okavangoland i Ekstern Caprivi.

ONZ i Rada Bezpieczeństwa uchwalają 21 rezolucję poświęcona problemom namibijskim, potępiając działanie RPA, które stało się poważnym zagrożeniem pokoju i bezpieczeństwa międzyna rodowego.

2