9142890901

SYSTEM EDUKACJI W USA

SZKOLNICTWO PODSTAWOWE I ŚREDNIE

W Stanach Zjednoczonych obowiązek szkolny obejmuje młodzież do szesnastego roku życia. Dzieci zwykle rozpoczynają naukę na poziomie podstawowym w przedszkolu (kindergar-ten, K) w wieku pięciu lat i kontynuują ją aż do szkoły średniej (klasa 12).

W szkołach średnich nauka odbywa się w zespołach, a zajęcia mają raczej formę elastycznych bloków niż 45 lub 50-minuto-wych lekcji przedmiotowych. Szkoły kładą nacisk na edukację w małych grupach, interdyscyplinarne podejście do przedmiotów i pracę przy projektach, które mają na celu zainteresowanie młodzieży. Duże szkoły ponadgimnazjalne (high schools) dają młodzieży możliwość wyboru przedmiotów podstawowych i opcjonalnych. Uczniowie mogą również wybrać jeden z wielu klubów, grup zainteresowań, sportów, działań łączących naukę z pracą lub innych zajęć pozalekcyjnych, a w oparciu o uzyskane oceny i wyniki egzaminów istnieje możliwość wyboru przedmiotów akademickich, ogólnych lub zawodowych. Popularne jest szkolnictwo prywatne prowadzone przez kościoły i inne organizacje religijne. Przeszło połowa uczniów uczęszczających do szkół prywatnych chodzi do szkół katolickich stanowiących najstarszy system szkolnictwa prywatnego w USA. Pozostałe szkoły prywatne odzwierciedlają zróżnicowanie wyznań Amerykanów - szkoły prowadzą niemal wszystkie odłamy protestantyzmu, kwakrzy, muzułmanie, żydzi i prawosławni.

Najstarsze prywatne instytucje oświatowe w kraju to elitarne szkoły z internatami, które szczycą się wykształceniem licznych przywódców intelektualnych i politycznych USA.

Według danych z najnowszego spisu powszechnego, kolejne 1,1 miliona uczniów uzyskuje wykształcenie w domu od rodziców, zgodnie z wytycznymi określonymi przez każdy z 50 sta-

Organami odpowiedzialnymi za szkoły są poszczególne stany i lokalne władze terytorialne. W przeciwieństwie do większości państw. Stany Zjednoczone nie wprowadziły jednolitego systemu edukacji narodowej. Choć i od tej zasady są wyjątki, do których należą amerykańskie akademie wojskowe i szkoły dla Indian. Nie istnieje narodowy program nauczania, który podlegałby zatwierdzeniu przez rząd i administrację na szczeblu centralnym.

Nadzór nad okręgami nauczania sprawują stanowe zarządy edukacji (boards of education) we współpracy z kuratorem stanowym (superintendent lub commissioner). Te same gremia ustanawiają normy dla nauczycieli i uczniów, zatwierdzają plany nauczania w klasach i często również opiniują dobór podręczników. Stany w coraz większym stopniu oddziałują na system oświaty poprzez finanse: większość stanów w znacznym stopniu subsydiuje szkoły, uzupełniając środki na ich utrzymanie z podatków lokalnych. Konsekwencją tego systemu są różnice między bogatymi i ubogimi okręgami szkolnymi. Niedawno - pod presją sądów stanowych i społecznych grup nacisku, wiele stanów podjęło kroki mające zapewnić równiejszy poziom finansowania okręgów szkolnych.

Rząd Federalny wspiera równość dostępu do edukacji i jej wysoki poziom, finansując jednocześnie programy kredytów dla uczniów i studentów oraz wsparcia uczniów i studentów z rodzin o niższych dochodach. Jednak zasadnicza odpowiedzialność za oświatę spoczywa na władzach stanowych i społeczności lokalnej.

Na przestrzeni dziesięcioleci, szkoły amerykańskie spotkały się z wieloma falami imigracji, a dziś są bardziej zróżnicowane pod względem etnicznym niż kiedykolwiek wcześniej. Afro--Amerykanie stanowią ok. 17% uczniów objętych oświatą na poziomie K-12. Najliczniejszą mniejszością w szkołach publicznych stają się Latynosi. Zwłaszcza na Wschodnim i Zachodnim Wybrzeżu często spotyka się szkoły, których uczniowie - dzieci imigrantów urodzonych poza granicami USA - porozumiewają się w kilkunastu językach: od arabskiego po wietnamski. Dlatego też jednym z najważniejszych obowiązków spoczywających na systemie oświaty jest nauczanie angielskiego jako drugiego języka.

Education

USA

Materiały przygotowane przy współpracy z:

•    Portal: www.EducationUSA.pl

•    Centrum EducationUSA przy Polsko-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta www.fulbright.edu.pl, e-mail: [e-mail]