6830719429

Jerzy Szacki „Historia myśli socjologicznej”

NIEMIECKIE PROJEKTY SOCJOLOGII HUMANISTYCZNEJ

Fundamenty położyli Ferdynand Tonnies, Georg Simmel i Max Weber, choć nie tworzyli jednolitej szkoły socj ologicznej.

Pojęcie socjologii humanistycznej (rozumiejącej, interpretatywnej, teorii czynności społecznych)

Jest to duża i wewnętrznie zróżnicowana grupa teorii, które jednakże posiadają wspólne cechy:

-    antynaturalizm - odrzuca pogląd, że rzeczywistość społeczna jest częścią przyrody lub że może i powinna być badana w taki sam sposób. Odrzuca obiektywizm pomijający podmiotowość badacza i badanych.

-    inierahcjonizm - skupia się na interakcji społecznej. Odrzuca pogląd, że społeczeństwo to organizm lub system. Ani społeczeństwo, ani jednostka nie są czymś „gotowym”, lecz „stają się”.

-    podmiotowy charakter interakcji społecznych - niezbędna jest choćby zalążkowa świadomość jednostek w oddziaływaniach społecznych, które interesują socjologa. Ważna jest sfera znaczeń.

-    postulat „rozumienia” - socjolog musi zachowania rozumieć, interpretować, szukać znaczenia, które badani przypisują danym zachowaniom, jak je postrzegają i definiują.

-    wiedza społeczna jako samowiedza - wiedza ta zwiększa raczej mądrość niż techniczną sprawność. FERDINAND TONNIES

Odegrał ważną rolę w kształtowaniu się socjologii niemieckiej. Niemało przemawia za traktowaniem go jako kontynuatora socjologii pozytywistycznej.

Autor m.in. „Wspólnoty i stowarzyszenia” (1887)

Koncepcja socjologii:

-    skupienie się na faktach wzajemnego uznania

-    przeciwstawienie wspólnoty i stowarzyszenia - dwóch typów więzi społecznej

-    nie może istnieć społeczeństwo bez woli tworzących je jednostek

-    z zewnątrz możemy obserwować życie ludzi, ale rozumieć możemy je od wewnątrz GEOGR SIMMEL

Obok Tomuesa, twórca socjologii formalnej. Charakteryzował go brak systemu jako światopogląd. Rył daleki od jakiegokolwiek dogmalyzmu.

Koncepcja socjologii:

-    rozumiał socjologie niezwykle wąsko

-    rzeczywistość jest niezwykle zmienna i kalejdoskopowa

-    społeczeństwo to suma form stosunków miedzy jednostkami, to proces wzajemnego oddziaływania między j ednostkami

-    centr alne jest pojęcie interakcji opartej na wymianie

-    twórca podwalin pod mikrosocjologię

-    pojęcie formy społecznej (niezbyt jasno zdefiniowane przez samego autora)

MAX WEBER

Twórca słownictwa wzoru myślenia teoretycznego używanego we współczesnej socjologu. Autor książek m.in.: „Etyka protestanckiej a duch kapitalizmu”, „Gospodarka a społeczeństwo. Zarys socj ologii rozumiej ącej”.

Odrzucił tezę o totalnej przeciwstawności humanistyki i przyrodoznawstwa czy to ze względu na przedmiot badań czy na metodę.

Koncepcja socjologii:

-    zadaniem socjologa jest badanie rzeczywistości kulturowej

-    wizja świata społeczeństwa jako chaosu

-    socjologia musi wystrzegać się sądu wartościującego, ale nie może rezygnować z odniesienia do wartości.

-    pojęcie typów idealnych, które są utopijne i przemij ające

-    pojęcie działania - nie każde zachowanie nim jest, a tylko to intencjonalne

-    rozumienie bezpośrednie (możliwa jest oczywista interpretacja) i wyjaśniające (ważniejsze dla Webera, odpowiada na pytanie: dlaczego?)

-    założenie racjonalności zachowań ludzkich oraz wolności człowieka