614373533

Maciej Szmit

z art. 271 § 1 KK⁹⁰. Zdecydowanie należy - podobnie zresztą jak wszędzie, gdzie mowa o odpowiedzialności karnej za wypowiedzi - odróżnić poświadczenie faktów od wyrażonych przez biegłego ocen. W tym sensie trudno zgodzić się np. z Karolem Pachnikiem⁹¹, który pisze:

„Zagadnienie fałszywej opinii wystąpi w sytuacjach:

Z gdy ocena formułowana w opinii będzie wyraźnie sprzeczna z aktualnym stanem wiedzy w dziedzinie, której opinia dotyczy;

Z gdy ocena formułowana w opinii będzie wyraźnie sprzeczna z rzeczywistym stanem faktycznym, możliwym do wyinterpretowania z akt sprawy;

Z gdy ocena będzie oparta na wyraźnie błędnej metodzie badawczej.

Istotną okolicznością jest, że ocena musi być też od strony subiektywnej (świadomie) nieprawdziwa, a ów element świadomości zachodzić będzie we wszystkich wskazanych sytuacjach".

Zapewne wystąpiło tu pomylenie oceny z opinią (skądinąd słusznie wskazuje się w literaturze przedmiotu, że lepszym sformułowaniem, niestety nieużytym przez ustawodawcę, na określenie opinii, byłaby „ekspertyza" - zob. rozdział 3).

Biegły może ponieść odpowiedzialność karną oczywiście również za inne czyny, znamiona, których może wyczerpać formułując opinię (ustną lub pisemną), np. za pomówienie osoby o takie postępowanie lub właściwości,

⁹⁰    Wyrok Sądu Najwyższego (IV KKN 563/97): „Biegły sądowy lub rzeczoznawca, z racji pełnionej funkcji i posiadanych uprawnień, nie działa we własnym imieniu i we własnej sprawie, a w sytuacji, gdy wydaje on opinię, co najmniej godząc się z jej nierzetelnością, tym samym poświadcza w niej nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne. Może więc być podmiotem przestępstwa określonego w art. 271 § 1 KK (art. 266 § 1 KK z 1969 r.), jeżeli swoim zachowaniem wyczerpuje jego znamiona, a jednocześnie nie bierze bezpośredniego udziału w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy".

⁹¹    Zob. K. Pachnik: Prawne uwarunkowania odpowiedzialności cywilnej i karnej biegłych w polskim systemie prawnym, „Edukacja Prawnicza" Nr 10 (118)/ 2010, http://www.edukacjaprawnicza. pl/artykuly/artykul/a/pokaz/c/artykul/art/prawne-uwarunkowania-odpowiedzialnosci-cywi lnej-i-karnej-bieglvch-w-polskim-systemie-prawnvm.html.

42