9994344735

Pękanie pod wpływem obróbki cieplnej (pod wpływem powtórnego nagrzewania).

Do oceny skłonności stali do tworzenia się tego typu pęknięć zaleca się próbę Vinckiera. Cylindryczne próbki o średnicy 10 mm poddane uprzednio oddziaływaniu symulowanego cyklu cieplnego spawania, poddaje się próbie rozciągania w temperaturze 600°C (prędkość rozciągania 0,1 mm/min) aż do zerwania, określając przewężenie próbki Z. Według tego kryterium stale podzielono na trzy grupy:

1.    Stal jest odporna na tworzenie pęknięć pod wpływem obróbki cieplnej gdy Z > 20%.

2.    Stal jest częściowo skłonna do pękania gdy 5% < Z < 20%.

3.    Stal jest skłonna do pękania gdy Z < 5%.

Kruchość w wyniku zachodzących przemian.

Ocenę kruchości w wyniku zachodzących przemian prowadzi się na podstawie badań udamościowych na próbkach z karbem ISO - Charpy V pobranych z przyspoinowego obszaru SWC. Określa się wzrost temperatury przejścia plastyczno - kruchego SWC w stosunku do temperatury przejścia plastyczno - kruchego materiału rodzimego.

Przyjęto następujące stopnie wzrostu kruchości strefy wpływu ciepła (SWC) w wyniku zachodzących przemian:

0    - jeżeli przy praktycznie stosowanych energiach liniowych łuku (ts/5 =15-200 s) temperatura

przejścia plastyczno-kruchego dla SWC nie jest wyższa od temperatury przejścia piastyczno-kruchego dla materiału rodzimego,

1    - jeżeli wytwórca gwarantuje, że dla pewnych czasów stygnięcia z zakresu tg/5=l5-120 s

temperatura przejścia dla SWC nie będzie wyższa od temperatury przejścia plastyczno-kruchego materiału rodzimego,

2    - dopuszcza wzrost temperatury przejścia plastyczno - kruchego dla SWC w porównaniu z

materiałem rodzimym o 20°C,

3    - dopuszcza wzrost temperatury przejścia plastyczno - kruchego dla SWC w porównaniu z

materiałem rodzimym powyżej 20°C.

Kruchość w wyniku starzenia.

Podatność na kruchość w wyniku starzenia określa się w skali trójstopniowej:

1    - w stanie starzonym temperatura przejścia SWC w stan kruchości nie jest wyższa od

temperatury przejścia plastyczno-kruchego dla materiału rodzimego,

2    - w stanie starzonym temperatura przejścia SWC w stan kruchości nie jest wyższa od

temperatury przejścia plastyczno-kruchego dla materiału rodzimego o więcej niż 20°C,

3    - w stanie starzonym temperatura przejścia SWC w stan kruchości jest wyższa od

temperatury przejścia plastyczno-kruchego dla materiału rodzimego o więcej niż 20°C. Skłonność stali do starzenia ocenia się w oparciu o PN-69/M-69734.

W celu pełnej oceny wrażliwości stali na spajanie wskaźniki spawalności winny być uzupełnione wykresem CTPc-S oraz wynikami badań utwardzenia i kruchości SWC a także przebiegami zmian Rm, Re, A5 i Z w funkcji czasu tg/5.

Badania wrażliwości na spajanie prowadzone wg. przedstawionego powyżej systemu są badaniami żmudnymi i długotrwałymi, niemniej jednak każdy nowy gatunek stali powinien przejść pełny zakres badań spawalności [8],

3. Programy komputerowe wspomagające ocenę spawalności stali

Badania wrażliwości stali na spajanie już obecnie z powodzeniem mogą być wspomagane przez analityczne metody oceny spawalności stali. W ostatnim dziesięcioleciu opracowano w tym celu wiele programów komputerowych [9,36,45,46,59,73,]. Przeważająca