1194638329

B.W. Wojciechowski: Efekt dezinformacji a trafność zeznań 115

przedstawionych we fragmencie filmowym. Eksperymentator powie każdej z osób badanych: Za chwilę przystąpi Pan/Pani do udziału w przesłuchaniu. Przygotowałem opis tego, co wydarzyło się na wyświetlanym wczoraj filmie. Myślę, że może pomóc w przygotowaniach do składania zeznań. Po zapoznaniu się osoby badanej z treścią opisu przystąpi ona do udziału w przesłuchaniu.

Analiza wyników

Eksperymentator dokonuje analizy porównawczej treści zeznań uzyskanych w wariancie A oraz wariancie B eksperymentu.

Pierwszy etap analizy uzyskanych zeznań to ocena ilościowa, w trakcie której będzie ustalana:

— liczba odpowiadająca sumie informacji zgodnych z prawdą, trafnych (odpowiadających treści filmu);

— liczba odpowiadająca sumie informacji niezgodnych z prawdą, nietrafnych (niewystępujących w filmie);

— liczba odpowiadająca sumie odpowiedzi typu nie wiem, nie pamiętam, lub brak odpowiedzi na temat jakiejś porcji treściowej;

— liczba odpowiadająca sumie odpowiedzi zmienionych (nieścisłych);

— liczba odpowiadająca sumie odpowiedzi zmienionych, zgodnych z błędnym opisem (dezinformacją).

Porównawczą analizę ilościową można przeprowadzić wykorzystując wzór tabeli 1.

Tabela 1

Zbiorczy zapis rezultatów analizy ilościowej wyników eksperymentu

Eksperyment

Liczba odpowiedzi

możliwych

(porcje

treściowe)

trafnych

(prawdziwych)

nietrafnych

(nieprawdzi

wych)

typu nie wiem, nie pamiętam

zmienionych

(nieścisłych)

zmienionych zgodnych z dezinformacją

procent

Wariant A

100

Wariant B

100

Następnie w celu dokonania oceny statystycznie istotnego związku między udziałem w wariancie A lub B eksperymentu a rezultatami zeznań świadków eksperymentator dokona analizy liczebności z zastosowaniem X² dla tabel 2x2 (Ferguson, Takane, 2002, s. 244). Przykład analizy przedstawia tabela 2.