1464646963

B. Kożuch, A. Kożuch, Podstawy organizacji i zarządzania a mianowicie: planowanie, organizowanie, przewodzenie, kontrolowanie. Osoba, której podstawowym zadaniem jest realizacja procesu zarządzania, nazywana jest menedżerem (kierującym, zarządzającym).

Za najistotniejszą treść funkcji planowania uznaje się [Griffin, 1996; Krzyżanowski, 1999; Pełka, 1996] formułowanie celów organizacji, określanie sposobów ich osiągania oraz niezbędnych do tego zasobów. Decydujące znaczenie ma tu dostęp do informacji oraz umiejętność ich przetwarzania na decyzje, których rezultatem jest wzorzec działania organizacji w określonym przedziale czasu, czyli plan na dany okres. Stąd też funkcja ta nazywana jest także planowaniem i podejmowaniem decyzji. Polega ona na podejmowaniu przez zarządzającego decyzji planistycznych, dotyczących ustalania celów organizacji oraz wielkości i rodzaju potrzebnych zasobów ludzkich, finansowych, rzeczowych i organizacyjnych, czyli wyboru trybu działania. Ważne jest przy tym, by cele organizacji były wypadkową indywidualnych i zbiorowych celów jej uczestników, w tym dysponentów i właścicieli zasobów, a także otoczenia organizacji, szczególnie odbiorców dóbr i usług, których wytwarzanie jest misją organizacji.

Realizacja planu powstałego w wyniku działań kierowniczych, składających się na funkcję planowania i podejmowania decyzji, stanowi treść funkcji organizowania, czyli harmonizowania działań i zasobów.

Na proces organizowania składa się więc grupowanie działań i zasobów zmierzających do ustalania zbioru stosunków organizacyjnych, określających pozycje i role poszczególnych składników organizacji oraz procedur pełnienia tych ról, a także sieć kanałów komunikacji.

Procedury pełnienia ról organizacyjnych przez uczestników organizacji przybierają formę regulaminów organizacyjnych, instrukcji i innych wzorców

0    różnych stopniach sformalizowania, dających się zastosować w różnych typowych sytuacjach. Przykładami grupowania działań i zasobów są: projektowanie stanowisk pracy, podział na wydziały czy też zakres kontroli.

Motywowanie, przybierające dość często charakter przewodzenia, polega na pobudzaniu kanałami komunikacyjnymi ukształtowanymi przez stosunki organizacyjne członków organizacji do działania ukierunkowanego na osiąganie celów organizacji. Ponieważ cele te możliwe są do realizacji w przypadku współdziałania ludzi zatrudnionych w różnych komórkach organizacyjnych, motywowanie można również zdefiniować jako działania mające na celu sprawienie, by członkowie organizacji współpracowali dla jej dobra.

W procesach motywowania i przewodzenia wykorzystuje się wyspecjalizowane techniki i procedury, np. procedury kadrowo-płacowe dotyczące oceny i samooceny jednostek, grup pracowniczych i komórek organizacyjnych, procedury obsadzania stanowisk kierowniczych i awansowania pracowników, techniki identyfikacji

1    rozwiązywania konfliktów.

Zespół działań składających się na funkcję motywowania powinien być spójnym zbiorem, dostosowanym do typu organizacji, sytuacji, w jakiej ta organizacja się znajduje oraz do cech osobowościowych jej uczestników, a także do jej kultury organizacyjnej. Omawianą funkcję bardzo często wymienia się jako najważniejszą spośród podstawowych funkcji zarządzania.

18