2091575857

43

WPROWADZANIE MODELU MEDIÓW PUBLICZNYCH W POLSCE

publicznego, z mocnym zwróceniem uwagi na konieczność wykonywania „służby publicznej” wobec widzów. „Misja” zakłada również polityczną niezależność i bezstronność. Sygnalizuje już także narastający dylemat komercjalizacji tego środka przekazu, zwracając jednak uwagę, że podstawą jego funkcjonowania powinny być wpływy z abonamentu, a dochody z reklamy i sponsoringu winny być jedynie uzupełnieniem budżetu. Dokument mówiący o misji telewizji publicznej w Polsce nie nazywa jej jednak już głównym środkiem przekazu w Polsce¹³.

Cechy TVP S.A. jako telewizji publicznej według Zadań programowych z 1998 r. to:

1. podporządkowanie działalności programowej zadaniu realizowania interesu publicz

nego,

2.    niekomercyjny charakter działalności programowej,

3.    bezstronność polityczna,

4.    autonomia instytucjonalna i suwerenność programowa,

5.    poczucie odpowiedzialności za właściwe realizowanie swoich zadań.

Autorzy dokumentu podkreślają, że takie czynniki, jak rozwój rynku konkurencyjnego i nowych technologii oraz perspektywa społeczeństwa informacyjnego, wymuszają redefinicję celów i zadań telewizji publicznej. Stawiająją też przed często sprzecznymi wymogami. Autorzy stoją jednak na stanowisku, iż formuła publicznej radiofonii i telewizji zachowuje aktualność. Dzieje się tak m.in. dzięki znaczeniu, jakie przynajmniej werbalnie mediom publicznym przypisuje Unia Europejska oraz Rada Europy.

Zasady przyjęte w dokumencie stawiają w centrum działań mediów publicznych poszanowanie widza („Jako jedyna, telewizja publiczna traktuje widza jako człowieka i obywatela”.), wracając w ten sposób do klasycznego dla tej formy mediów związku między publicznym środkiem przekazu a odbiorcą. Zadania bardzo mocno akcentują polskość medium publicznego (jest to echo dyskusji nad programem stacji komercyjnych, zdominowanym przez produkcje amerykańskie) oraz nadal podkreślają konieczność służenia demokracji. Autorzy nie pomijają także podstawowego obecnie dla mediów publicznych wątku stałej kontroli finansów

Przyjmowane programy pozostają jednak w dużej części w sferze deklaracji, obrazują także wpływ czynników zewnętrznych - rozwoju rynku i umiędzynarodowienia mediów -na ideę służby publicznej. Zarzuty, jakie najczęściej padają pod adresem TVP S.A. jako medium publicznego, skupiają się na jej upolitycznieniu, błędach faktograficznych i tzw. biernym dziennikarstwie (to zarzuty, które pojawiają się w corocznych sprawozdaniach KRRiTV) oraz na koncentrowaniu się zarządów telewizji na zadaniach komercyjnych, osiągnięciu zysku, co powoduje oddalenie się od misji publicznej. Wśród błędów merytorycznych nadawców publicznych KRRiTV wymieniała: przekaz jednostronny, pozorny obiektywizm, nieuzasadniony komentarz i nieuzasadnione uogólnienie (brak związku logicznego między informacją a komentarzem do niej), pozostawienie w domyśle znacznej części informacji, brak określenia źródła informacji¹⁵. W szeroko dyskutowanym raporcie „Rzeczpospolitej”, skupiającym się na zawartości programów, emitowanych przez stację publiczną i prywatne w

Misja Telewizji Polskiej S.A. jako nadawcy publicznego, TVP S.A., Warszawa, październik 1994, uchwała nr 181/94 z 27 października 1994 r.

Zadania programowe Telewizji Polskiej S.A. jako nadawcy publicznego, Telewizja Polska S.A. Warszawa, Maj 1998 r.

Sprawozdanie KRRiTV za rok 1994. Sejm RP_y Druk nr 910, Warszawa 10 III 1995 r.