3110399131

- w odniesieniu do tych czynności w ogóle wystarcza zgoda przedstawiciela ustawowego (tj. nie jest wymagana np. zgoda sądu - por. art. 101 § 3 k.r.o., gdzie dla dokonanie czynności przekraczających zwykły zarząd majątkiem dziecka wymaga się zgody sądu opiekuńczego).

5. Zawarcie umowy o pracę i inne czynności związane ze stosunkiem pracy (np. wypowiedzenie umowy o pracę); jednakże gdy stosunek pracy sprzeciwia się dobru tej osoby, przedstawiciel ustawowy za zezwoleniem sądu opiekuńczego może stosunek pracy rozwiązać (art. 22 § 3 Kodeksu pracy). Warto wiedzieć, że dotyczy to wyłącznie osób, które ukończyły lat 16. Zatrudnianie osób młodszych jest bowiem zabronione (art. 190 Kodeksu pracy).

Ad III. - Tzw. system kontroli

1.    Dokonanie określonych czynności (art. 17 k.c. stanowi o zaciąganiu zobowiązania lub rozporządzaniu prawem; w istocie: zdecydowana większość czynności) wymaga uzyskania zgody przedstawiciela ustawowego (rodzica, opiekuna, kuratora, doradcy tymczasowego).

2.    W przypadku czynności prawnych jednostronnych zgoda musi być udzielona najpóźniej w chwili dokonywania czynności prawnej - w przeciwnym razie czynność prawna jest nieważna (art. 19 k.c.; tzw. nieważność bezwzględna)

3.    W przypadku umów, zgoda może być udzielona przed, w trakcie, a nawet już po zawarciu umowy. W tym ostatnim przypadku mówi się o „potwierdzeniu”.

4.    Potwierdzić może albo przedstawiciel ustawowy (art. 18 § 1 k.c.) albo - już po uzyskaniu pełnej zdolności do czynności prawnych - sama osoba dokonująca czynności prawnej (art. 18 § 2 k.c.). W rezultacie potwierdzenia czynność prawna (umowa) uzyskuje pełny walor prawny.

5.    Sankcję, która dotyka czynność prawną (umowę) zanim dojdzie do potwierdzenia określa się jako „bezskuteczność zawieszona”, a samą umowę jako „czynność prawną kulejącą”. Istotą bezskuteczności zawieszonej jest „stan związania" -umowa wiąże osobę, która dokonała czynności prawnej z osobą o ograniczonej zdolności do czynności prawnej. Osoba taka nie może bowiem powoływać się na brak zgody jej przedstawiciela ustawowego. Może jednak wyznaczyć temu przedstawicielowi odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; „staje się wolna” po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu (art. 18 § 3 k.c.). Po upływie tego terminu umowa ostatecznie „upada” - jest traktowana jak nieważna.

Prezentując status osób o ograniczonej zdolności do czynności prawnych, trzeba wiedzieć, że także takie osoby (podobnie jak osoby pozbawione zdolności do czynności prawnej) mają przedstawicieli ustawowych, np. rodziców, czy kuratorów. Ci ostatni - jako przedstawiciele ustawowi - mogą dokonywać w imieniu swoich podopiecznych czynności prawnych samodzielnie. Przepisy o samodzielnej kompetencji takich osób (omawiana wyżej grupa II czynności), czy o ich możności dokonywania czynności za zgodą (grupa III czynności), nie ograniczają w niczym samodzielnych kompetencji przedstawicieli ustawowych (jeśli takie kompetencje im przysługują; por. w tym zakresie art. 181 § 1 k.r.o.). Nie dotyczy to czynności prawnych z zakresu prawa pracy, gdzie kompetencje przedstawiciela ustawowego ograniczone są do rozwiązania - za zgodą sądu opiekuńczego - stosunku pracy.

5