3329132897

Komunikacja międzykulturowa w wielonarodowych jednostkach wojskowych

elementów, również kompetencja komunikacyjna. Zdaje się, że to właśnie ona odgrywa najistotniejszą rolę w kształtowaniu interakcji wewnątrzstrukturalnych. W związku tym, język etniczny jako element kultury, stanowi o kompetencji komunikacyjnej. Naturalną więc kwestią zdaje się być rola kompetencji kulturowej w procesie komunikowania się między narodami.

Badania nad komunikacją międzykulturową uzasadnia również to, że ikoną i hasłem wywoławczym przełomu XX i XXI wieku jest zjawisko wielokulturowości - zjawisko wynikające z niekontrolowanych migracji i procesów integracyjnych zachodzących na wszystkich poziomach życia społecznego. Ich naturalną konsekwencją są zmiany społeczne¹ i kulturowe zachodzące w efekcie zburzenia lub zachwiania dotychczasowego ładu społecznego obowiązującego na mega - i makropoziomie. Składniki kultury usankcjonowane w ramach ogólnie przyjmowanych zasad koegzystencji jednostek społecznych i całych narodów łagodzą skutki zmian społecznych i pozwalają utrzymać ich trwałość oraz stabilność. Istotne jest również, że zmiany o wymiarze globalnym ekstrapolowane są na płaszczyzny państwowe, czego doświadczają nie tylko narody uwikłane w transformacje ustrojowe, ale również państwa tzw. starej demokracji, których skala i intensywność zależą od dyfuzji składników kultury danego narodu i kultur mniejszości narodowych, tzw. diaspor rozproszonych w ramach narodowości stanowiącej większość, a także protonarodów -narodów bez państwa².

Zmiana społeczna, jaka dokonała się w ramach transformacji ustrojowej w Polsce na przełomie lat 80. i 90. minionego wieku odnosi się również do kultury. Z jednej strony procesy integracyjne i niekontrolowane migracje uderzyły z niespotykaną do tej pory siłą we względnie homogeniczne kulturowo i etnicznie państwo, a z drugiej nowe trendy kulturowe napływające z Zachodu stały się przyczynkiem odejścia polskiego społeczeństwa od wartości autotelicznych opartych na poszanowaniu tradycji, religii oraz istniejącego porządku społecznego i przyjęcia wartości instrumentalnych (materialistycznych) modyfikujących dotychczasowy model życia społecznego o niepohamowaną konsumpcję. W taki sposób pojawił się nowy model społeczeństwa polskiego, uwikłanego w dwa typy kultury -

1

   D. Niedźwiedzia, Władza - tożsamość - wiiana społeczna, Wyd. UNIVERSITAS, Kraków 2003, s. 27. Autor twierdzi, że: (...) zmiana społeczna oznacza przejście do nowego porządku społecznego, w zależności od jej głębokości i zakresu mniej lub bardziej odmiennego od stanu wyjścia, por. A. Giddens, Socjologia, PWN, Warszawa 2005, s. 65 i 67 - 68. A. Giddens twierdzi, że (...) zmiana społeczna wyrasta na gruncie trzech zasadniczych czynników: ekonomicznych, politycznych i kulturowych. Należy do zjawisk, które trudno precyzyjnie zdefiniować, a podstawowym miernikiem zmiany społecznej będzie zakres przekształceń zachodzących w danej strukturze.

2

   Zob. A. Kloskowska, Kultury narodowe u korzeni, PWN, Warszawa 2005. Por. J. Wiatr, Naród i państwo. Socjologiczne problemy kwestii narodowej, KiW, Warszawa 1973, s. 337-350.